Bir kaç yılda oluşan bu bozuklukta böbrek zaman içinde idrar yolu ile vücuttan kandaki atıklar süzme kabiliyetini yitirir. Sonuç olarak, ilk etapta belirgin olmayan semptomlara yol açan, kanda toksin ve sıvı birikmesi olur. Bu nedenle böbrek tamamen fonksiyonlarını kaybedene kadar semptom gözlenmeyebilir.Kronik böbrek yetmezliğine yol açan hastalıkların başında diyabet ve yüksek tansiyon gelir, özellikle tedavi ile kontrol altında tutulmazlarsa.

Kronik böbrek yetmezliğine sebebiyet veren diğer durumlar; glomerulonephritis , polycystic böbrek hastalığı, vesicoureteral reflü ve tekrarlayan pyelonephritis olabilir. Cıva veya kurşun gibi maddeler dışında aşırı dozda alınan ilaçlar da zaman içinde böbreklere hasar verebilir.

Böbrek yetmezliğinden kaynaklanan kandaki kimyasal ve sıvı dengesizliği kalp ve sinir sistemi dahil vücudun bütün sisteminde komplikasyonlara yol açar. Örneğin kandaki potasyum seviyesinde artış olması durumunda (böbreklerin fazla potasyumu atamamasından dolayı), kalp durur. Ayrıca böbrekler normalde önemli hormonları da üretir; bu hormonların üretilme durumunda komplikasyonlar ortaya çıkar.

Örnek olarak, böbrekler alyuvar kan hücrelerinin üretilmesini etkileyen eritropoetin adında bir hormon üretir. Kronik böbrek yetmezliğinde vücut daha az alyuvar üretilir ve bu da anemi ile sonuçlanır .Böbrekler ayrıca tansiyonu ve kemik sertliğini kontrol eden hormonları üretirler. Kronik böbrek yetmezliğinde yüksek tansiyonunuz ve osteomalazi olabilir.

BİTİŞ-SAFHASI BÖBREK YETMEZLİĞİ

Bitiş-safhası böbrek yetmezliği, böbreklerin normal fonksiyonunun %10 un altına gerilediği zaman ve böbreklerin hayati önem taşıyan vücuttaki su ve atıkları, gereği gibi atamadığı durumlarda oluşur. Bu durumda böbreğin yerine getiremediği fonksiyonu diyaliz aracılığı ile veya böbrek nakli ile gerçekleştirmek gerekir.Bitiş-safhası böbrek yetmezliği ve semptomlarına üremi adı verilir.Bitiş-safhası böbrek yetmezliği olanların çoğunu, diyabetler oluşturur.

SEMPTOMLAR

Kronik böbrek yetmezliğinin belirtilerinden biri, günlük idrar miktarındaki azalmadır (sıklık önemli değildir). Bu belirti, hastalık çok ilerleyinceye kadar görülmeyebilir.Diğer semptomlar zaman içinde belirirler. Kendinizi yorgun, halsiz, bulantılı ve iştahsız hissedebilirsiniz.

Bitiş-safhası böbrek yetmezliği, vücuttaki toksinlerin yeterince filtre edilememesinden dolayı oluşan ciddi semptomlarla tanımlanır. Sıvı birikimi ve anemi nedeni ile halsizlik, deride kaşıntı, baş ağrısı, kusma, sersemlik, kriz, ve nefes darlığı hissedebilirsiniz.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Böbrek yetmezliğinin safhasına göre, doktorunuz hastalığın ilerlemesini ve bitiş-safhasında böbrek yetmezliğini önlemek için tedavi konusunda tavsiyelerde bulunur.

Eğer mümkünse böbreğe hasar veren faktörleri tedavi etmek Önemlidir.Diğer tedavi yöntemleri, hasarlı böbreğin yol açtığı problemleri gidermeye odaklıdır.Anemisi olan bir hastaya alyuvar üretimini tetikleyen eritropoietin hormonu enjekte edilir.Kanın yeterli düzeyde süzülmemesinden dolayı biriken fosfatın yol açtığı osteomalaziyi önlemek için D vitamini ve kalsiyum yardımcı olur.

Yeterli miktarda kalori alabilmeniz için sağlıklı beslenme ve düzgün bir diyet şarttır. Böbreklerinize aşın yüklenmemek için protein tüketiminizi kısıtlamanız önerilir.Doktorunuz yüksek karbonhidratlı ve dengeli tuz ve sıvılardan oluşan bir diyet önerecektir.Doktorunuza danışmadan sakın ilaç kullanmayın. Fonksiyonları azalmış böbreğiniz olduğu için bu ilaçlar kanınızda zararlı bir düzeyde birikebilir.

Diyetinizi planlamaya yardımcı olacak diyetisyen, hemşire ve nefrologdan (böbrek problemleri üzerine uzmanlaşmış doktor) oluşan bir ekipten yardım alabilirsiniz. Günlük tükettiğiniz su miktarı ve ürettiğiniz idrarı not etmeniz istenebilir.

Bitiş-safhası böbrek hastalığına yakalanmış olan hastalar, genelde doktorları tarafından kronik böbrek yetmezliğine karşı 10 ila 20 yıl boyunca takibe alınırlar ve verilen tedaviye uyarlar.

Kronik Böbrek Yetmezliği: Doktorunuzu Ziyaret Etdiginizde

DOKTORNUZLA KONUŞMANIZ GEREKEN SORULAR:
■ Düzgün bir diyet izliyor musunuz? Diyetiniz size düzgün izah edildi mi?
■ Enerji seviyeniz nedir? Son ziyaretinizden bu yana bir değişme oldu mu?
■ İştahınızda azalma, kilo kaybı, bulantı veya kusma var mı?
■ Akşamları uyumakta zorluk çekiyor musunuz?
■ Odaklanmakta veya hafızanızda zorluk yaşıyor musunuz?
■ Nefes darlığı ya da göğüs ağrısı hissediyor musunuz?
■ Deriniz kaşınıyor mu?
■ Üşüyor musunuz?
■ İdrarınızı daha çok ya da daha az mı yapıyorsunuz?
■ Reçeteli veya reçetesiz ilaçlarınızı kullanıyor musunuz?
■ Böbrek hastalığınız aileden mi geliyor? Diğer aile üyelerinin test edilmesi faydalı olur mu?
■ Hastalığınızın ilerlemesini yavaşlatmak için ne yapabilirsiniz?
■ Diyalize ihtiyaç duyacak mısınız?
■ Böbrek nakline ihtiyacınız olacak mı? Nakil için listeye nasıl alınırsınız? Aile üyesi size böbrek bağışlayabilir mi? Eşiniz ya da arkadaşınız size böbrek bağışlayabilir mi?

DOKTORUNUZ AŞAĞIDAKİ TAHLİLLERİ İSTEYEBİLİR:
■ Kandaki mineral ve tuzların oranı (sodyum, potasyum, klor, bikarbonat, kalsiyum, magnezyum, ve fosfor gibi)
■ Böbrek fonksiyonları için test (kan üre nitrojeni ve creatinine)
■ Kan hücreleri sayımı (anemia olup olmadığına bakmak için)
■ Creatinine ve protein ölçümleri için 24 saatlik idrar biriktirme ve testi (sadece periyodik olarak)