Günümüz ekonomi dünyasında sıkça karşılaştığımız kapitalizm nedir kısaca bilgi verelim istedik. Kapitalizm; feodalizmin ardından sanayi devrimi ile birlikte meydana gelen bir toplumsal-ekonomik yapı ve üretim şeklidir.
Ekonomi, sanayi devrimine kadar tarımdan ibaretti. Feodalizmin yaygın olduğu dönemde tarım için vazgeçilmez üretim aracı konumundaki toprağın özel mülkiyete bağlı olması iki ayrı sınıfın oluşmasına neden olmuştur. Bu sınıflar; aristokratlar ve serfler. Serfler çalışan halktır. Ancak üretimden elde ettikleri mahsulün bir kısmını toprak sahiplerine verme zorunlulukları vardı. Bunun nedeni toprağın sahibi olmamaları ve üretimi ellerinde tutmak için bunu yapmak zorunda olmalıdır. Bu bir nevi artı emek sömürüsüydü.
Şehirlerde ise kendi küçük üretim aracı olan manifaktür işçileri ve zanaatçılar bulunuyordu. Sanayi devriminin gelmesiyle eski aletlerle üretim yapmak zorlaştı. Üretim araçları gelişti ve pahalılaştı. Bu yüzden sadece büyük sermaye sahipleri bunları alabildi. Hızlı ve ucuz üretimin sağlanmasıyla bir çok sanayi dalı ortaya çıktı. Eski işçiler bu aletleri sahip olamadığından mülklerini kaybettiler.
Kapitalizm ve Burjuvazi
Kapitalizm emek sömürüsüyle yürür. Üretim araçlarını elinde bulunduran böylece işçilerin emeğini sahip olan burjuvazi, emek gücünün karşılığını ücret olarak geri verir, ancak emek verilen değerin fazlasını üretmiştir. Bu ek kalan değere burjuva sahip olur.
Sermaye emeğin üstesinden gelir. Buda kapitalizm akımının esasıdır. Üstünlük burjuva sınıfının üretim araçlarına sahip olmasından gelir. İşçilerin sömürülmesine son vermek üretim araçları özel mülkiyet olmaktan çıkarılmayla sağlanır. Aksi takdirde işçi sömürülmeye devam edilecektir.
Sınıflı toplumlar sömürü “gönüllü” duruma sokulur. Eskiden kırbaçla çalıştırılan köleler , şimdilerde hayatlarını sürdürmek zorunda oldukları için işçiler baskıyla çalışmak zorunda kalıyor. Burjuva düzeninin demokrasiyle sağlansa da sömürü devam eder. İşgücünün meta olabilmesinin şartı, işçi ile işverenin yasalarla eşit halk olarak anlaşıp emeğin belli zaman dilimi ile satılması ve kullanma hakkının kapitalistin elinde bulunmasıdır.
Kapitalizm genelleştirilmiş meta üretimidir.
Meta, insanların ihtiyacını karşılayan ancak kar amacı güden üretimdir. Kapitalist üretim planlı işlemez. Piyasanın arz talep ilişkileri yönünde “daha fazla kar” ilkesinden çıkmadan üretir.
İşler iyi gider ise yatırımlar ve üretim artar ancak zamanla üretim fazlalığı meydana gelir ve bu nedenle işler geriler ve kriz oluşur. Bu üretim şekli devamlı bir döngü içindedir. Kriz yaşamayan kapitalizm olmaz.
Kapitalizm Hakkında