Normalde ürik asit böbrekler tarafından işlenir ve idrarla vücuttan atılır. Ancak, vücudunuz böbreklerin işleyebileceğinden daha çok ürik asit üretirse ya da böbrekleriniz iyi çalışmıyorsa, denge bozulur ve ürik asit eklemlerinizde birikmeye başlar. Burada da sinovyal zan ve diğer dokuları tahriş eder ve iltihaplanmasına neden olur. Bu da; ağrı, kızarıklık, ılıklık ve şişmeye neden olur. Gut, ailevi bir özellik gösterebilir (ailede birkaç kişide görülebilir) ve erkekleri kadınlardan çok daha fazla etkiler. Bu farklılık, yaşlı erkeklerle kadınlar arasında daha az çarpıcıdır.
Yalancı gut; eklemlerde ürik asitten ziyade kalsiyumun birikip kristalleştiği bir rahatsızlıktır. Genellikle 70 yaşından sonra başlar.
SEMPTOMLAR
Gut, genellikle ayak başparmağının dibinde olmak üzere ani ve şiddetli ağrıya neden olur. Gut, özellikle osteoartrit gibi başka hastalıklardan etkilenmiş, diğer eklemleri de etkileyebilir. Yalancı gut genellikle diz kapaklarında ve el bileklerini etkiler. Hem gutta hem de yalancı gutta, eklem kızarır ve şişer; ateşiniz çıkabilir. En ufak bir baskı yapıldığında bile dayanılamaz bir hal alan ağrı, bir ya da iki gün sonra en şiddetli haline gelir. İlk atağınız tek atağınız olabilir fakat önleyici bir tedavi yapılmadığında çoğu kişi birkaç yıl içinde yinelenmeler yaşar.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Gut ya da yalancı gut semptomları yaşarsanız, semptomlarınız azalsa bile doktorunuzu görünüz. ‘Aspirin, vücudunuzun ürik asit atma kabiliyetini sınırlandırabilir; dolayısıyla, bir gut atağı yaşadığınızı düşünüyorsanız aspirin almayınız.Doktorunuz sizi muayene edecektir ve etkilenmiş ekleminize bir iğne batırarak mikroskop altında incelenmesi için bir eklem sıvısı örneği alabilir. Mikroskobik incelemeyle gut ve yalancı gut birbirinden ayırt edilebilir. Gutta, sıvıda ürik asit kristalleri bulunur; yalancı gutta ise kalsiyum kristalleri bulunur. Röntgen de çekilebilir.
Tedavi; ağrı, iltihaplanma ve eklemin hasar görme riskini azaltmayı amaçlar. Steroid yapıda olmayan iltihap önleyici (antienflamatuar) ilaçlar, şiddetli ağrıyı hafifletebilir. Alternatif bir yaklaşım da belirtiler görülür görülmez almaya başlamanız gereken kolsişindir. Kolsişin, bir atağın şiddetini büyük ölçüde azaltabilir fakat diyareye (ishale) neden olur. Son olarak da, doktorunuz etkilenmiş ekleme ya da bir kasa kortikosteroid bir ilaç enjekte edebilir ya da ağızdan (oral yolla) alman kortikosteroidler reçete edebilir. İdrarınızdaki ürik asit konsantrasyonunu seyrelterek böbrek taşı riskini azaltmak için çok miktarda su içiniz.
Doktorunuz; vücudunuzun ürik asit atma kabiliyetini düşürebilecek olan alkol ve ürik asit düzeyini yükseltebilecek olan ciğer, böbrek, ringa (balığı), ançüez ve sardalye (balığı) gibi protein açısından zengin yiyecek tüketiminizi azaltmanızı isteyebilir.
Multipl (birden çok) gut ataklarınız olursa ya da böbrek taşı oluşursa, doktorunuz atakları önlemek için düşük dozda kolsişin ile birlikte kanınızdaki ürik asit düzeyini düşürmek için allopürinol gibi ilaçlar da reçete edebilir.