AZARON KOKU

Asarum europaeum L. (Aristolochiaceae) türünün kurutulmuş kök ve rizomlandır. Bu tür çok yıllık, sürünücü ve otsu bir bitkidir. Yapraklar uzun saplı, kalp veya böbrek biçiminde. Çiçekler tek başlarına ve siyahımtırak kırmızı renklidir. Bitki ezildiği zaman kuvvetli baharlı bir koku duyulur. Kuzey Anadolu bölgesinin orman kenarlarındaki gölgelik yerlerde yetişmektedir.„. , „ L

Acı madde, rezin, tanen, organik asitler ve uçucu yağ (% 1 civarında) taşımaktadır.

Kusturucu, balgam söktürücü, idrar arttırıcı, ateş düşürücü, müshil ve adet söktürücü etkilere sahiptir. İpeka kökü’nün tedaviye girmesinden önce kusturucu olarak çok kullanılırdı. Kusturucu bir etki elde etmek için 1-2 gr toz haline getirilmiş kök bir bardak sıcak su içinde içilir. Eskiden fazla içki alanları kusturmak için meyhaneciler tarafından kullanıldığı için, bu droga “Meyhaneciotu” ismi de verilmiştir.

Etkisini çabuk kaybeder. Bu nedenle mümkün olduğu kadar taze drog kullanılmalıdır. Yapraklar da aynı etkilere sahiptir.

Kökler koku vermek İçin çeyiz sandıklarına da konur (Bursa) (1).

Diğer isimler: Avşarotu, Çetükotu, Çobandüdüğü, Kediotu, Meyhaneciotu.

AYRIK KOKU

Agropyron repens (L.) Beauv. (Syn: Triticum repens L., Elymus repens (L.) Gould) (Gramine-ae) türünün kurutulmuş toprak altı kısımlarıdır. Bu tür 30-120 cm yükseklikte, çok yıllık otsu bir bitkidir. Boş tarlalar ve yol kenarlarında bulunur.

Dış görünüş: Sarımsı renkli, parlak, 2-3 mm çapında, silindir biçiminde, içi boş, boyuna çizgili, değişik uzunlukta parçalar halindedir.

Bileşim: Müsilaj, karbonhidratlar, kalsiyum ve potasyum tuzları taşımaktadır.

Etki ve kullanılış: Halk arasında çok tanınmış bir idrar arttırıcı ve taş düşürücüdür. Etkisi oldukça zayıf olup taşıdığı potasyum tuzlarından ileri

gelir.

Kullanılış şekli: Dekoksiyon (% 2-5), günde 2-3 bardak içilir. Tadı hoş olmadığından dekoksiyona bal veya limon ilavesi uygundur.

İdrar arttırıcı olarak mısır püskülü ve arpa İle beraber kullanılır ise daha etkili sonuç alınır. Sunun için 30 gr ayrık kökü, 30 gr arpa ve 30 gr mısır püskülü bir litre suda beraberce 10 dakika kaynatılır, soğuduktan sonra süzülür, bal veya pekmez ile tadlandınlır ve günde’3-4 bardak içilir. Bu karışım etkili ve zararsız bir idrar söktüriicüdür.

BASUROTU KÖKÜ

Ranunculus ficaria L. (Ranunculaceae) türü-

nün taze kökleridir. Bu tür parlak sarı çiçekli, 10-20 cm yükseklikte, yaprakları kalp biçiminde ve

saplı, kökleri parmak gibi etli olan çok yıllık otsu bir bitkidir. Kuzey, Batı ve’Güney Anadoluda yaygındır.

Etkili maddesi doymamış lakton türevleridir (ranunkulin, protoanemonin). Bu maddeler yakıcı olduklarından taze drog tahriş yapıcıdır.

Kabız Ve yara iyi edici etkiye sahiptir. Haricen merhem halinde basur memelerine karşı kullanılır (6). Günde iki defa kullanmak ile iyi sonuçlar alınmaktadır. Basurotu merhemi şöyle hazırlanır.

Basurotu hulâsası 5 fer

Kavak merhemi 50 gr

Bu iki madde bir havanda iyice karıştırılır.

Dahilen kullanılışı zararlıdır.

Diğer isimler: Basurotu, Yağlıçiçek.