Etiket: Şifalı Bitki B

BARUT AĞACI KABUĞU

Trabzon bölgesi dağlarında yetişen ağaçlardan elde edilen kabuklar dış ülkelere satılır. Kabukları alınmış dallar ise fasulye sırığı olarak kullanılır.

Kabuklar tanen (%10), saponin, şekerler, acı madde ve antrasen türevleri (glikofrangulin, fran-gulin ve diğerleri) taşımaktadır.

Müshil ve midevi etkilere sahiptir. Toz 0.5-1 gr, günde birkaç defa hap halinde veya dekoksiyon (% 10), günde 2-3 bardak içilmek suretiyle kullanılır.

Taze kabuklar tahriş edici özelliğe sahip bulunduklarından iyice kurutulmuş ve eskitilmiş (bir yıllık) kabukların kullanılması tercih edilmelidir.

Diğer isimler: Erkek akdiken.

R. aiaternus L. (Yalancı akdiken): 1-5 m yükseldikte, kışı yaprak dökmeyen, dikensiz bir ağaççıktır. Meyva olgunlukta siyah renklidir. Anadolunun Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinin kıyı kısımlarında yetişir.

Meyva ve kabuğu müshil etkilidir. Kökü sarılığa karşı kullanılır.

7?. oieoides L. subsp. graecus (Boiss. et Reut.) Holmboe (Kördiken): 2 m kadar yükseklikte, kışın yapraklanın döken, dikenli ve çak görünüşünde bir bitkidir. Meyva 5-6 mm çapında sarımtırak veya siyahımsı renklidir. Bilhassa Güney Anadolunun kıyı bölgelerinde bulunur.

Kabuklarında, serbest ve glikozit halinde, antrasen türevleri (emodin, fiskiyon ve krisofanol) bulunduğu gösterilmiştir (1).

Kök kabuklan dahilen sarılığa ve vücutta su toplanmasına karşı, suyu boşaltıcı, olarak, kullanılır.

BAKLAÇİÇEĞİ

Viciafaba L. (Syn: Faba vulgaris Moench) (Leguminosae) türünün çiçekleridir. Bu tür 50-100 cm yükseklikte, yaprakları tüysü, çiçekleri beyaz renkli, bir yıllık ve otsu bi bitkidir. Sebze olarak geniş mikyasta yetiştirilir.

Bakla çiçeği, infusyon (% 5) halinde böbrek taşlarının düşürülmesinde kullanılır. Taze meyva (taze bakla) aynı etkilere sahiptir. Dekoksiyon (%25) halinde idrar arttırıcı, böbrek ve mesane taşlarını düşürücü olarak kullanılır. Zehirli bileşikler taşımadığından tehlikesiz bir ilaçtır. Günde 2-3 bardak infusyon veya dekoksiyon içilir.

Bakla tohumu (Semen Fabae) kuvvet verici, idrar arttırıcı ve balgam söktürücü özelliklere sahiptir. Üstündeki derimsi kabuk çıkarıldıktan sonra haşlanır ve püre halinde yenilir.

BAKAM ODUNU

Haematoxylon campechianum L. (Legumino-sae) türünün gövde odunudur. Bu tür 7-15 m yükseklikte, pennat yapraklı ve sarı çiçekli bir ağaçtır. Vatanı Orta Amerika olmakla beraber bütün tropikal Amerika ve Batı Hindistanda yetiştirilmektedir.-

– Drog ticarette küçük parça veya yongalar halinde bulunur. Dış yüzü esmer kırmızıdır (Siyah bakam ismi buradan gelir.) İç kısmı sarımtırak kırmızıdır. Kokusuz ve buruk lezzetlidir.

Tanen, rezin, uçucu yağ, hematoksüin (hematin) ve hematein isimli kırmızı renkli boyar maddeler taşımaktadır.

Tedavide nadiren kabız olarak kullanılır. . …

Kırmızı boyalar ve mürekkep yapımında kullanılır. Rengi dayanıklı olmadığından ancak ucuz kumaşların (yazma gibi) boyanması için uygundur. Buna karşılık fiyatı, diğer iyi kaliteli boyalara göre çok ucuz olduğundan, boyacılar tarafından tercih edilmektedir. Osmanlılar döneminde “Edirne kadifesi” gibi değerli kumaşların boyanmasında kullanılan “Lök” ve “Gövez” boyalan yerine, bakam odunundan elde edilen boya ile boyanmaları yasaklanmıştır (2).

Diğer isimler: Bakkam, Mor bakam, Siyah bakam.

Kırmızı boyar madde taşıyan aşağıdaki tfrog-ların da Bakam odunu yerine kullanılabileceği eski kitaplarda yazılı ise de halen İstanbul piyasasında yalnız yukarıda anlatılan drog bulunmaktadır.