DOĞUM

Jterus içinde muayyen bir olgunluk derecesine erişmiş olan fetus ve eklerinin doğum ağrılarıyle doğum kanalından harice çıkmasına, normal doğum denir. Normal gebelik süresi, ortalama 280 gün, yani 40 hafta olarak kabul edilmektedir. Eskiden 28 inci gebelik .haftasından önce doğanlara abortus (düşük), 28-37 nci haftalar arasında doğanlara erken doğum, 38 – 42 nci haftalar arasında doğanlara normal doğum, 42 nci haftadan sonra doğanlara da geç doğum (surmaturasyon) denirdi. Bu gün yoğun bakım imkânlarının gelişmesiyle bu taksimde ve kullanılan terimlerde bazı değişiklikler olmuştur. Bu değişmede, fetusun intrauterin hayat zamanı yanında, bilhassa ağırlığı beslenme ve nefes alma durumu, hatta termoregülasyon yetenekleri de dikkate alınmaktadır. Buna göre, 23 üncü haftalığa kadar olup da, 500 gr. dan az olan fetuslere düşük denir. 24-28 inci haftalar arasında doğan ve 500-1000 gr. arasındaki bebekler immatüre adı altında toplanmaktadır. 28 – 37 nci haftalar arasında olup da ağırlığı 1000 – 2500 gr. a ve boyu 35 -47 cm. e erişen bir fetusun doğumuna erken doğum (partus pre-maturus), bu çocuğa permatüre adı verilir. 38-43 haftalık süreyi dolduran ve ağırlığı 2500 gr. üzerinde ve boyu 48 – 52 cm. olan çocuğun doğumuna normal doğum (partus maturus) denir. 42 nci gebelik haftasından sonra doğan çocuklar için de sürmatüre (post-mature) terimi kullanılmaktadır.

Perite terimi doğum sayısını, gravidite terimi ise gebelik sayısını gösterir. İlk çocuğuna gebe kadına primigravid, ilk çocuğunu doğuran kadına primipar denir. Hiç çocuk doğurmamış kadına nullipar, birden fazla doğum yapmış kadma multipar adı verilir.

Doğum hadisesini mükemmel bir şekilde anlatabilmek için, doğum ile ilgili 3 faktörün noksansız şekilde izah edilmesi lâzımdır. Bu faktörler şunlardır:

1 — Doğum yolu (kemik pelvis ve yumuşak doğum kanalı),

2 — Doğum objesi (çocuk, placenta ve zarları),

3 — Doğumu yapan kuvvet veya motor (uterus adalesi ve yardımcı adaleleri).

Doğum Lekeleri

Zamanla oldukça genişleyebilirler. Leylek ısınğı olarak da adlandırılan somon lekeleri, özellikle göz çevresinde ve boyun arkasında görülen küçük, düz, pembe-kırmızı lekelerdir. Doğduğunuzda var olan benler ise genellikle kahverengi ya da mavidir.Doğum lekeleri sadece sizi görsel olarak rahatsız ediyorsa yok edilmelidir. Doğum lekelerini çıkarmak için lekenin yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak pek çok metot mevcuttur. Doğum lekele­rini yok etmek için plastik cercahi uygulanabilir.

resim_asli_500

Portwine lekele­rinin rengini açmada lazer tedavi­leri etkilidir. Düz doğum lekele­rini kapamak için özel kozmetik ürünler mevcuttur. Size en uygun seçeneği belirlemek için doktoru­nuzla konuşunuz. Doktorunuz benlerinizi düzenli olarak kontrol etmelidir. Benleriniz sürekli sürtünmeye maruz kalabi­lecek bir yerdeyse ya da kanseröz (kanserleşmiş) veya kanser yapabi­lecek gibi görünüyorsa doktorunuz benlerinizin alınmasını önerebilir.

Yumuşak doğum kanalı

Yumuşak doğum yolu:

a) İç. doğum, yolu,

ta) Dış doğum yolu, olarak ikiye ayrılır.

a) İç doğum yolu, daha uzun parçası olup, alt uterin segment (isthmus uteri), serviks, vajina ve vulva’dan ibarettir.

b) Dış doğum yolu, yumuşak doğum kanalının daha kısa bölümünü teşkil eder ve kemik pelvis çıkınımı alttan kapıyan pelvis tabanı teşkil eder. Pelvis tabanına ait adaleler, kitabın anatomi bahsinde anlatıldığı için burada sadece adalelerin isimleri tekrar edilecektir. Pelvis tabanı adaleleri kiremit gibi üst üste binerek, doğum esnasında doğumun yumuşak kanalının dış kısmını teşkil ederler. Bilindiği gibi pelvisi alttan kapıyan adale sistemi dıştan içe doğru su adale gruplarından oluşmuştur.

Doğumlarda İlk Yardım

hamile2

Doğumdan önce ve doğum sonrasında vajinadan kanlı bir sıvı geldiğini görebilirsiniz; bu da normaldir.

Anında bakım: 112’i arayın ya da aratın. Geniş, naylon bir örtü ya da naylon duş perdesi yayın ve sıvıları emmesi için üzerine çarşaf, havlu ya da gazete yerleştirin. Kadına bacakları ayrık şekilde buraya uzanması için yardım edin ve arkasını yastıklarla destekleyin. Doğum sırasında kadın öne doğru uzanmak ve dizlerini tutmak ya da çömelmek veya yan

yatmak isteyebilir. En rahat pozis­yona karar vermesine izin verin. Bebeğin kafası vajinal açıklıkta göründüğünde doğum gerçek­leşmek üzeredir. Bebeğin kafasını çekerek doğumu aceleye getir­meyin. Kadının bebeği dışarı çıkar­masına izin verin. Genelde bebek doğarken yüzü aşağı ya da yukarı doğru bakıyordur.

Bebeğin başı vajinadan çıkar çıkmaz iki parmağınızı kafanın en üst yanına koyun ve boyun bölgesinde göbek bağının halka­sını hissetmeye çalışın. Bu, küçük parmağınızın kalınlığındadır.

Bu halkayı hissedebilirseniz iki parmağınızla tutun ve bebeğin kafasından hafifçe çekin Bebeğin kafası o sırada bir tarafa dönmeli ve omuzlan dışarı çıkma­lıdır. Bebeğin başını ve omuzla­rını destekleyerek doğuma yardım edin; ama çekmemeniz gerektiğini unutmayın. Dikkatli olun; bebek kaygan olabilir. Bebeğin ağzını ve burnunu kaplayan bir zar varsa teiniz bir bez ile hafifçe silerek temizleyin. Vücuttaki beyazımsı tabakaya dokunmayın.

BOĞULMA
Boğulmakta olan biri içgüdüsel olarak boğazını tutar. Ayrıca kişi panikleyebilir, rengi maviye dönebilir ya da bilinci kapana­bilir. Kişi öksürebiliyor ya da konuşabiliyorsa hava alıyor demektir. Hiç bir şey yapıl­mamalıdır.

Anında bakım: Kişi öksüremiyor ya da konuşamıyorsa nefes borusunu tıkayan nesneyi çıkartmak için Heimlich manev­rasına başlayın. Heimlich manevrası, diyaframı ciğerlere doğru zorlayarak suni bir öksürük yaratır.

Öksürüyorsanız ve yalnızsanız karnınıza bastırarak Heimlich manevrasını uygulayabilirsiniz. Ya da bir sandalyenin arkasına, parmaklıklara ya da bir tezgaha dayanarak buraya doğru nesneyi dışarı çıkaracak kadar büyük bir güçle bastırın.

NORMAL DOĞUM

A) TABİRLER

Normal bir doğum mekanizmasının, en ufak bir şüpheye mahal kalmayacak bir şekilde izah edilebilmesi için, çok kullanılan tabirler ve muhtelif geliş tiplerinin nisbeti hakkında gerekli bilgilere sahip olmak lazımdır.

Bu bakımdan, situs, posito praesentatio ve habitus’uri izah edilmesi icabeder.

a) Situs (duruş) :

Bu tabirle, çocuğun ekseninin, uteruş’un ökseni ile olan münasebeti ifade edilir. Çocuğun ekseni, uteruş’un eksenine uygun, yani bu eksen ile paralel bir durumda ise situs longitudinalsi’den (uzunlamasına duruş) (Resim: 316T bahsedilir. Şayet çocuğun ekseni, uteruş’un eksenini çaprazlarsa situs tranversalis (yanlamasına duruş) (Resim: 342-343) bahis konusudur.

Vak’aların % 99’unda, çocuğun ekseni, uteruş’un eksenine paraleldir, yani situm longitudinalis bahis konusudur. Situs logitudz-nalis’de iki ihtimal mevcuttur. Ekseni, uteruş’un eksenine paralel olan çocuğun başı aşağıda ise, yani baş önde geliyorsa, başla geliş-den (Resim: 316),” makad ile geliyorsa makadla gelişten (Resim : 337) bahsedilir. Doğumların %; 96’sı başla, 1% 3 gibi pek cüz’i bir kısmı da makad ile gelir %’ 1 nisbetinde d© oblik ve yan gelişler görülür (Resim : 342 – 343).

b) Pessitio (vaziyet – durum) :

Bu tabir, çocuk sırtının, uterus duvarıyla olan münasebetini ifade eder. Çocuğun sırtı önde, arkada, solda veya sağda olabilir. Sırtın solda olduğu durumlarda birinci durumdan veya birinci vaziyetin (sol durum – positio I), sağda olduğu hallerde ikinci durumdan veya ikinci vaziyetten (sağ durum – positio II) bahsedilir
c) PraJesantatio (geliş-itilan) :

Bu tabir, çocuğun pelvis içine hangi kısmı, ile girdiğinin ifadesi için kullanılır. Bu daha ziyade vajinal muayene ile araştırılır ve çocuğun önde gelen kısmının doğum kanalı ile olan münadebeti tesbit edilir. Çocuk, uzunlama mihveri etrafında her istikamette dönebileceğinden muhtelif praesentatio şekilleri meydana gelir.