Etiket: cilt lekeri

Doğum Lekeleri

Zamanla oldukça genişleyebilirler. Leylek ısınğı olarak da adlandırılan somon lekeleri, özellikle göz çevresinde ve boyun arkasında görülen küçük, düz, pembe-kırmızı lekelerdir. Doğduğunuzda var olan benler ise genellikle kahverengi ya da mavidir.Doğum lekeleri sadece sizi görsel olarak rahatsız ediyorsa yok edilmelidir. Doğum lekelerini çıkarmak için lekenin yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak pek çok metot mevcuttur. Doğum lekele­rini yok etmek için plastik cercahi uygulanabilir.

resim_asli_500

Portwine lekele­rinin rengini açmada lazer tedavi­leri etkilidir. Düz doğum lekele­rini kapamak için özel kozmetik ürünler mevcuttur. Size en uygun seçeneği belirlemek için doktoru­nuzla konuşunuz. Doktorunuz benlerinizi düzenli olarak kontrol etmelidir. Benleriniz sürekli sürtünmeye maruz kalabi­lecek bir yerdeyse ya da kanseröz (kanserleşmiş) veya kanser yapabi­lecek gibi görünüyorsa doktorunuz benlerinizin alınmasını önerebilir.

Melanomu Önlemek ve Teşhis Etmek

hastaliklar_thumb

BENLERİN ABCD’Sİ
Çoğu ben, “basit ben”dir. Bu; ben içinde pigmentasyonun eşit dağıldığı, benin simetrik ve sınırlarının düzenli olduğu anlamına gelmektedir. Benlerin, tehlikeli melanomlar olabileceklerini ya da tehlikeli melonamlara dönüşebileceklerini gösteren belirli bazı özellikleri vardır. Benlerinizi kontrol etmek için şu kılavuz ilkeleri kulla­nınız ve şüpheli bir beniniz varsa, doktorunuzu görünüz:

DIS PLASTIK BENLER
Displastik (ya da atipik (belirli bir tipe uygun olmayan)) benler, melanom değildirler. Ama bazen melanomlara dönüşebilirler. Eğer bir ya da daha fazla displastik beniniz varsa, vücudunuzun bir yerinde melanom gelişme riski daha yüksektir; doktorunuzdan displastik benlerinizi tetkik etmesini isteyiniz. Displaspik benler aşağıdaki özelliklere sahiptirler:

■ Büyüktürler (genellikle 6 milimetreden ya da bir kurşunkalemin tepesindeki silgiden daha büyüktürler).
■ Şekillerinin simetrik olmasına rağmen sınırları bulanıktır ve düzenli değildir.
■ Farklı renklerde bulunurlar; genellikle kahverengi ve pembenin çeşitli tonlarında olurlar (ancak siyah, mavi ya da gri değillerdir).

MELANOM RİSKİNİZİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Cildinizdeki şüpheli benleri tetkik etmek için  kılavuz ilkeleri kullanınız. Ayrıca, melanom riskinizi değerlendirmede önem taşıyan üç faktör mevcuttur: Ten renginiz, saç renginiz ve melanomu olan yakın akrabala­rınızın olup olmadığı Eğer orta derecede artmış melanom riski altındaysanız, takip eden birkaç ayda ve bunun sonrasında her yıl ya da iki yılda bir cildinizi doktorunuza tetkik ettiriniz. Eğer belirtilen üç genel uyarı işaretinden biri sizde mevcutsa ya da Melanom Riski tablosuna göre belirgin ya da yüksek derecede artmış risk altınday­sanız, hemen benlerinizi tetkik ettiriniz ve sonrasında bu tetkiki her altı ayda bir yaptırınız. Doktorunuz, en ufak bir değişikliği bile belirleyebilmek ya da yeni benlerin oluşumunu gözlemleyebilmek için benlerinizin fotoğra­fını çekip arşivleyebilir.

Akne

Aknenin ciddiyeti farklılık gösterir. Bazı bireylerde sadece tek tük siyah ya da beyaz noktalar görülürken, bazı bireylerde ise kalıcı izler bırakabilen oldukça yoğun sivilce ya da kistler görülür. Akneler erkeklerde genellikle onlu yaşların sonlarında ya da yirmili yaşlann başlannda; kadınlarda ise biraz daha geç bir yaşta kendi kendine geçer.Akne, sebasöz bezlerde ve kıl foliküllerinde oluşur. Sebasöz bezler, sebum adı verilen bir yağ üretirler. Normalde bu yağ, ölü deri hücreleriyle birlikte, bezin alt kısmından cilt yüzeyin­deki gözeneklere (açıklıklara) doğru deriye yayılarak ilerler ve buradan dışarı atılır.

kimyasal peeling

Aknede sebum ve ölü hücreler, sebasöz bezini ve içinde bulun­duğu kıl folikülünü tıkar. Bu tıkaç, komedo olarak adlandırılır. Bazen komedolar cilt yüzeyine erişip açılmaz; sadece cilt altında bir şişlik olarak kalır. Bu, kapalı komedo olarak adlandırılır. Bazen de komedolar cilt yüzeyine erişip açılırlar ve gözle görülebilirler (açık komedo).

Sebum ve hücrelerden oluşan tıkaç beyaz olduğunda, bu beyaz başlı enfeksiyon olarak adlandırılır. Bazen ölü hücrelerdeki melanin pigmenti tıkacın rengini koyulaş-tınr (ki bu da bazen kirle karıştı­rılır). Bu da siyah başlı enfeksiyon olarak adlandınlır. Genellikle, kapalı komedolardaki tıkaç koyu renkli değilken, açık komedolarda koyu renkli bir tıkaç görülür.Propiyonibakterium akne bakterileri kıl foliküllerinin içinde yaşar. Beslenmek için sebum kullanırlar. Bakteriler sebumu sindirdiklerinde, cildi oldukça rahatsız edebilen atık maddeler (yağ asitleri) üretirler. Çoğu zaman bu yağ asitleri cilt yüzeyine itilir ve dışarı çıkarlar. Ancak, bezler tıkanıp sebumla dolduğunda, bu yağ asitleri sebasöz bezin içinde birikerek iltihaba neden olurlar.

SEMPTOMLAR
Akne, iltihaplı ve iltihapsız olmak üzere iki kategoriye ayrılır. Her iki tür akne de genellikle yüzde oluşur. Ama göğsün üst kısmında, sırtta, boyunda ve kalçalarda da görülebilir. Çoğu insanda, çevre­sinde kızanklık bulunmayan ve hassaslığa neden olmayan akneler olarak ortaya çıkan iltihapsız akne enfeksiyonu görülür. İltihaplı akne enfeksiyonu, yağ asitlerinin tıkanmış foliküllerin iltihaplanıp sivilce ve irin (pü) dolu nodul oluşumuna yol açtığı durumlarda oluşur. Şiddetli derecede iltihaplı akne enfeksiyonu, derin çukur­lara yol açan nodüller oluşmasına neden olabilir. Bu da şekil bozuk­luğuna sebep olabilir.

KOMPLİKASYONLARI ÖNLEME
Akne oluşumunu engellemek zordur, fakat aknenin neden olacağı komplikasyonlan önlemek için bazı önlemler alabilirsiniz. Yüzünüzü günde iki kez su ve sabunla yıkayınız. Bu, temizlik açısından gerekli olan tek önlemdir.Kozmetik kremler ya da yağlar kullanmak gözenekleri tıkayabilir ve cildinizi akneye daha müsait bir hale getirebilir. “Yağsız” olarak etiketlenmiş ürünleri tercih ediniz. Ağızdan alınan (oral) gebeliği önleyici ilaçlar ve yasal olmayan “kas yapıcı” kortizon haplan (stero-itler) (bkz. sf. 1024) kullanmak da akneye neden olabilir.Sivilcelerinizi ya da kistleri­nizi kaşımayınız ya da sıkmayınız. Bu, genellikle kalıcı izlere neden olabilir. Herhangi bir yiyeceğin ya da seksüel aktivitenin akne üzerinde etkisi olduğuna dair hiçbir bulgu yoktur.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Akneniz varsa, doktorunuzla konuşunuz. Akne tedavisi konusunda üç genel yaklaşım mevcuttur: Gözeneklerin sebumla tıkanmasını önlemek; siyah nokta­ların ve beyaz noktaların daha çabuk kurumasını sağlamak ve P aknes (propiyonibakterium akne) bakterilerini öldüren antibiyotikler kullanmak. Aknenin iyileşmesi genellikle zaman alır. Bazı birey­lerde iyileşme görülmeden önce kötüleşme görülür.
Göreceli olarak oldukça az açık komedonun görüldüğü orta iltihapsız akne, genellikle gözenek­lerin açık kalmasına yardımcı olan benzoil peroksid içeren bir krem ya da losyon ile tedavi edilir. Eğer çok sayıda beyaz ve siyah nokta­larınız varsa, tretinoin içeren ilaçlar (krem, losyon ya da jel şeklinde bulunur) bu noktalan açıp cerahatin cilt yüzeyine çıkıp akmasına yardımcı olabilir. Dokto­runuza, hangi ilacın aknenize en iyi geleceğini sonınuz.

Eğer akneleriniz iltihap-lıysa (siyah ya da beyaz noktaların çevresinde kızarıklık ve hassaslık mevcutsa), doktorunuz antibiyotik kullanmanızı tavsiye edebilir. Daha az iltihaplı durum­larda, antibiyotik içeren kremler, losyonlar ya da jeller kullanılabilir.Daha şiddetli iltihaplı durum­larda; tetrasiklin, doksisiklin, minosiklin ya da eritromosin gibi hap şeklindeki antibiyotikler kullanılır. Antibiyotikler temelde yeni akne oluşumunu engeller; mevcut akneye pek faydası olmaz. Bu nedenle de, tedavi aylar alır. Antibiyotikler genellikle en az 6 ay için verilir; ancak zamanla dozajı zamanla azaltılabilir.

Kist ve yoğun iltihabın gözlen­diği ve yukarıda bahsedilen tedavilerin etkili olmadığı en şiddetli akne enfeksiyonlarında, iki ek tedavi yöntemi uygulana­bilir. Doktorunuz iltihaplı kistlere doğrudan iltihaplanmayı önleyici kortikosteroid ilaçlar enjekte edebilir.İçeriğinde isotretinoin olan tabletler de akne tedavisinde son derece etkilidir. Ancak, isotre­tinoin asla gebe ya da gebelik olasılığı olan bayanlar tarafından kullanılmamalıdır; çünkü ciddi doğum sakatlıklarına ya da düşüğe neden olabilir.

Akne Rosacea

SEMPTOMLAR
En belirgin semptomları, yüzde kızarıklık ve telanjiyektazi olarak adlandırılan gözle görülebilir, örümcek ağına benzer kan damar­larıdır. Ancak akne rosacea; alın, yanaklar, buaın ve çenede de (siyah ya da beyaz noktalar değil) sivilceler şeklinde görülebilir.Yüzde kısa süreli kızarıklık olarak beliren erken semptomlar fark edilmeyebilir. Daha sonra­sında kızarıklık kalıcı bir hal alır ve hemen burun ile yanaklar altın­daki bölgede telanjiyektazi oluşur. Püstül olarak adlandırılan (çünkü pü ile doludur) san başlı ve kırmızı çerçeveli küçük, kabarmış şişlikler de oluşabilir.
Nadiren burundaki yumuşak dokular, özellikle sebasöz bezleri, şişer ve şiş bir burna neden olur (Komedyen W. C. Fields’in burnu akne rosacea nedeniyle o şiş halini almıştır).

rosacea

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Kızarıklığı asgari düzeye indir­gemek için, ani ısı değişimleri ve güneş ışığı da dahil olmak üzere kan damarlarının geniş­lemesine neden olan şeylerden kaçınınız. Her gün güneş kremi kullanmak da fayda sağlayabilir. Akne rosaceada kılcal damarlar genişlediğinden, kızarmanıza neden olacak ve durumu daha da kötüleştirecek olan sıcak içecekler içmekten, alkol almaktan ya da baharatlı yiyecekler yemekten kaçınınız.

Akne rosacea püstülleri için en etkili ilaçlar tetrasiklin, minosiklin ya da doksisiklin gibi antibiyotik haplardır. Çok şiddetli olmayan akne rosacea tedavisinde, haricen kullanılan bir jel şeklindeki metronidazol adlı bir antibiyotik de etkilidir. Rezorsinol, salisilik asit ya da benzoil peroksid içeren akne ilaçlan kullanmaktan kaçınınız; bunlar kızarmış cildinizi tahriş edebilir.

Akne rosacea tedavisine başla­dığınızda sabırlı olunuz. İyileşme genellikle haftalar ya da aylar alır.
Telanjiyektazi olarak adlan­dırılan örümcek ağına benzer kan damarlan makyajla kapatıla­bilir. Bunlar aynı zamanda bacak­larda görülen örümcek damarlan tedavisinde kulla­nılan tekniğe benzer bir teknik kullanılarak da yok edilebilir. Örümcek damarları tedavisinde, ince bir iğne damarlara sokulur ve damarlar, üzerinden elektrik akımı geçen bu iğne aracılığıyla yakılır (dağlanır). Lazer tedavisi de etkilidir. Damarlar birbi­riyle bağlantılı olduğundan, gözle görülebilen tüm telanjiyektazileri yok etmek için birçok kez tedavi uygulanmak zorunda kalınabilir. Akne rosacea kaynaklı fazla burun dokunuz varsa, doktoru­nuzdan genellikle lazerle gerçek­leştirilen ameliyat hakkında bilgi alınız.