IHLAMUR ÇİÇEĞİ

Değişik Tilia (Tiliaceae) türlerinin kurutulmuş çiçek durumlarıdır. Farmakopeler’de ıhlamur çiçeğinin, Avrupada yaygın olan, T. cordaia Miller veya T. platyphyilos Scop. türlerinden elde edilebileceği kayıtlıdır.

1 – Evliya Çelebi: Seyahatname (Türkçeleştiren Z. Danışman) 8: 157, İstapbul (1970).

Tilia türleri 15-40 m bir boya erişebilen ve kışın yaprağını döken, çiçekleri sarımsı beyaz renkli ve hoş kokulu olao ağaçlardır (Resim: 88). Memleketimizde bilhassa Kuzey Anadolu dağlarında yetişmektedirler.

Farmakopeler tarafından kabul edilen türlerden T. cordata (Küçük yapraklı ıhlamur) memleketimizde çok nadirdir,, Buna karşılık aşağıdaki türler Kuzey Anadolu dağlarında bol olarak yetişmekte ve ıhlamur çiçeği de bu türlerden elde.edilmezdir.

T. argentea Desf. (Syn: T. tomentosa Moench) (Gümüşi ıhlamur): Yapraklarının alt yüzü gümüşi-beyaz, yıldız tüylü. Halen İstanbul aktarlarında yalnız bu türün çiçekleri satılmaktadır.

T. platyphyllos Scop. (Büyük yapraklı ıhlamur): Yaprakların alt yüzü mavimsi yeşil, basit tüylü.

T. rubra DC. (Kafkas ıhlamuru): Yapraklar her iki yüzde de yeşil renkli ve hemen hemen tüysüz.

Çiçek durumları ilkbaharda el ile toplanır ve gölgede kurutulur.

Dış görünüş: Çiçekler 5 parçalı, sarımsı renkli, Özel ve kuvvetli kokulu ve hafif baharlı lezzetlidir. Ticarette başlıca iki tip bulunmaktadır.

Çiçek ıhlamur: Yalnız çiçek durumlarından ibarettir. İçinde ancak %1 oranında çiçek yaprağı (brakte) bulunabilir. Birinci kalite olarak kabul edilir. (Floş Tiliae sine bractea).

Yapraklı ıhlamur: Çiçek durumları, çiçek yaprağı (brakte) ile birlikte toplanmıştır, ikinci kalite olarak kabul edilir (Floş Tiliae cum bractea).

Etki ve kullanılış: İdrar arttırıcı, terletici, yatıştırıcı, uyutucu ve göğüs yumuşatıcı etkileri bulun maktadır. Bu etkiler taşıdığı müsilaj ve uçucu yağdan ileri gelmektedir.