SU KABAĞI ÇEKİRDEĞİ

Tohumlan saponin ve sabit yağ taşır. Dahİlen idrar arttırıcı, müshil ve ateş düşürücü olarak kullanılır. Kurumuş meyvalan, içi boşaltıldıktan sonra, su kabı olarak kullanılmaktadır.

Diğer isimler: Kantar kabağı, Testi kabağı.

KAFUR -“‘■: –-‘ -■-■■■■ ../-i.r **?.

(La. Camphora, Al. Kampfer, Fr. Camphre, İn. Camphor), , .’..,”:….,,.

Cinnamomum camphora T. Nees et Ebermaier (Lauraceae) türünün odunundan su buharı distilas-yonu ile elde edilen uçucu yağdan kristallendirme ile ayrılan bir bileşiktir. Bitki 20-40 m yüksekliğinde, kışın yapraklarım dökmeyen, çok uzun ömürlü (tahminen 2000 sene) bir ağaçtır. Vatanı Japonya ve Güney Çin olmakla beraber, iklimi uygun bölgelerde de yetiştirilmektedir: Bilhassa Formoza adasında elde edilmektedir..■–..•’…■ :. •-.->; .*-Ew

Kâfur ağacı soğuğa oldukça dayanıklıdır. Akdeniz bölgesi ülkelerine (Cezayir, İtalya, Mısır) getirilmiş ve bu bölgeye çok iyi uyum sağlamıştır. İstanbulda da bazı bahçelerde (Emirgân korusu) süs bitkisi olarak yetiştirilmekte olduğu görülmektedir.

Dış görünüş: Renksiz, beyaz ve kristalize, özel ve kuvvetli kokulu ve yakıcı lezzetli bir kütledir. Adi ısıda uçucudur. Bu nedenle kapalı kaplarda ve serinde saklanmalıdır. İsli bir alev ile yanar, organik çözücüler ve yağlarda (zeytin yağı) kolaylıkla çözünür. Ticarette değişik şekilli parçalar halinde bulunmaktadır.

Bileşim: Terpen yapısında bir ketondur.

Etki ve kullanılış: Sinir sistemi, solunum merkezi ve kalp üzerinde uyancı bir etkiye sahiptir. Haricen kan toplayıcı, ağrı kesici ve antiseptik özellikleri vardır. Çok eskiden beri tanınan ve tedavide kullanılmış olan bir bileşiktir. Halen bilhassa haricen bazı cilt hastalıklarına, kaşıntılara ve yerel ağ-nlara (romatizma gibi) karşı kullanılmaktadır.

Eskiden cenazelerin hazırlanması sırasında, amber, ödağacı ve üzerlik tohumu ile birlikte koku verici olarak kullanılırdı (2).

Kullanılış şekli: Haricen alkoldeki çözeltici (10 gr kâfur 100 gr alkolde eritilerek hazırlanır) veya yağdaki çözeltisi (10 veya 20 gr kâfur 100 gr zeytin yağında eriterek hazırlanır) kullanılır.”Bazen toz haline getirilmiş olan kâfur doğrudan doğruya bir gazbezi ile deri üzerine konulur.

Camphorosma monspeliaca L. (Kâfurotu, Yeşil-kâfur): 20-60 cm yükseklikte, kuvvetli kâfur koku-

2 – Sahillioğlu, H.: Süleyman’ın teçhiz ve tekfini  Belgelerle Türk Tarihi Derg. (4): 66 (1968).

lu, küçük ve sert yapraklı ve çok yıllık bir bitkidir. Tuzlu ve kumluk topraklarda yetişir. Memleketimizde Orta Anadolunun tuzlu steplerinde bulunmaktadır.

İdrar arttırıcı, terletici, uyarıcı ve astma nöbetlerini yatıştırıcı etkilerinden ötürü dahilen, infusyon (% 2-5) halinde kullanılmaktadır.

SIĞIRKUYRUĞU ÇİÇEĞİ

Bazı Verbascum (Scrophulariaceae) türlerinin, stamenleri ile birlikte toplanıp gölgede kurutulmuş korollasıdır. Bu drog bilhassa Verbascum phlomoides L., V. densiflorum Bertol. (Syn: V. thapsiforme Schrader) ve V. thapsus L. türleri ile bunların grubunda bulunan diğer türlerden elde edilir. Bu türler 50-200 cm yükseklikte, parlak sarı çiçekli, büyük ve tüylü yapraklı ve iki yıllık bitkilerdir. Dağlar ve yol kenarlarında bol olarak bulunur.

Dış görünüş: 1.5-4 cm çapında, 5 parçalı, altın şansı renkli ve 5 stamenlidir. Stamenlerden 2 tanesinin filamenti hemen hemen tüysüzdür. Özel hafif

kokulu ve yavan lezzetlidir.

Bileşim: Müsilaj, uçucu yağ ve flavon glikozitleri taşır.

Etki ve kullanılış: Balgam söktürücü ve göğüs yumuşatıcı etkilere sahiptir.

Kullanılış şekli: înfusyon {% 2). Aşağıdaki karışım ile yapılan infusyon daha etkilidir::

Sığır kuyruğu çiçeği Gelincik çiçeği Ebegümeci çiçeği Su:: – ~

20 gr

20 gr

10 gr

1000 gr

BazıSığırkuyruğu türlerinin (Türkiye’de yaygın

olan V. sinuaium L. türü gibi) tohumları taşıdıkları bir saponinden dolayı, balıklar için zehirlidir. Bu türlerin tohumları biraz et ile ezilerek balıklara yem olarak atılır ve uyuşmuş olan balıklar el ile toplanır. Bu usul balık yavrularının toplu halde ölmesine sebep olduğu için çok zararlı bir balık avlama yöntemidir. m

Bazı Verbacum türleri Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde (örneğin Ardahan) Balıkotu adıyla tanınır ve meyvalı dalları göl ve dere sularına atılarak balıkların öldürülüp yakalanmasında kullanıldığı görülmüştür (1997).

Bkz. Balıkotu meyvası.

VENTRİKÜLER SEPTAL RÜPTÜR

Ventriküler septal rüptür ile mitral yetmezliği arasındaki farkı saptamak önemlidir. Sol-sağ şantın belirlenmesi hasta yatağında swan-ganz kateteri kullanarak yapılabilir. Sol ventrikül fonksiyonun tayini için sol ventrikülografi ve selektif koroner anjio yapılmalıdır.

Şok ve konjestif kalp yetmezliğini tedavi etmek için yapılan tıbbi girişimler başlangıç tedavisini teşkil eder. İntra aortik balon yardımı ile dolaşımın desteklenmesi hastanın durumunu stabilize edebilir, myokard iskemisini azaltabilir ve teşhis çalışmalarının riskini düşürebilir. Cerrahi fibröz iyileşmenin sağlandığı 3-6 hafta için ertelenebildiğinde, operatif risk büyük oranda azalır. Bununla birlikte kolaylıkla stabilize edilemeyen hastalar, medikal tedavinin yüksek bir ölüm oranı ile birlikte olmasından dolayı, acilen operatif tedaviye alınmalıdır. Cerrahi tedavi defektin kapatılması, eğer varsa ventrikül anevrizmasının rezeksiyonu ve uygunsa koroner bypasstan ibarettir. Ameliyat edilen hastalarda 1 yıl yaşama infarktüsün 6 haftası içinde %35-50 civarında iken 6 hafta sonra %10 civarındadır.

SUBALDÎRANI KÖKÜ

Sikutoksin isimli zehirli bir bileşik taşır. Yaprakları (Foiium Cicutae virosae) haricen lapa halinde, yatıştırıcı olarak kullanılmaktadır. Kök ve meyva-ları (Semen Cicutae virosae) çok zehirli olduğundan dahilen kullanılmaz.

1  – Collas.B.C: U Turquie en 1861, 191 Paris (1861).

2 – Gürgen, A. R.: Türkiyenin zehirli nebatlarının en ehemmiyetlileri üzerifide kimyevi araştırmalar- Ankara Y. Zir. Enst.

Çalışmalar, sayı 138, Ankara (1943).


Toksikolojik etki: Bütün bitki ve bilhassa toprak altı kısmı zehirlidir. Memleketimizde insanlarda zehirlenme yaptığına rastlanmamıştır. Bilhassa hayvanlarda zehirlenme yapmaktadır.