Çocuklarda Baş Ve Baş Ölçümü

Mikrosefali başın normalden küçük oluşudur. Çoğu kez beyinin gelişmesindeki bozukluk sonucudur. Suturalarm tümünün erken kapanması (kraniostenoz) nadiren mikrosefali nedenidir. Kraniostenoz varlığında kafa içi basınç artışı (Kİ1AS) belirtileri aranmalıdır. Suturalarm bir bölümünün erken kapanması sonucu, başın açık olan sutura yönünde büyümesi ile bazı şekil bozuklukları oluşur. Oksisefali (kule kafa), plagiosefali (kayık kafa) bu durumlara örneklerdir. Rahitiste kafa deformedir, frontal ve parietal bölgelerde osteofit oluşumu sonucu caput quadratum, osteid dokunun tabula eksternada artması ile caput natiforme görülebilir.

Cephalhematom, caput succadeneum, menin-gocel, encephalocel varlığı yenidoğanda hemen belirlenmelidir. Cephalhematom, tek kemiğe lo-kalize subperiostal kanamadır. Caput succadeneum ise birkaç kemiği içine alan saçlı deri altındaki ödemdir.Yenidoğanda ve sütçocuklarmda ön fonta-nelin ve suturalarm genişliği değerlendirilir.

Ön fontanel genellikle 12-15 aylarda, bazen daha erken kapanır. Nadir olarak doğumda fontanel kapalı olabilir. Bu durumda suturalarm açıklığı ve baş çevresinin büyümesi dikkatle izlenmelidir. Ön fontanel açık olduğu sürece palpasyonu önemlidir. Çocuk sakinken ve oturur pozisyonda fontanel hafifçe palpe edilerek gerginlik derecesi saptanır. Anterior fontanelde hafif pülsasyon normal sütçocuklarmda da olabilir. Fonta-nelin kabarık ve gergin olarak ele gelmesi menenjitin çok önemli bir bulgusudur. Hidrosefali, subdural hematom, A hipervitaminozu gibi kafa içi basıncını arttıran durumlarda fontanel kabarık olur ve pülsasyon alınır. Fontanelin kapanmasında gecikme nedenlerinin başında hidrosefali ve rahitis gelir. Rahitiste fontanel normalden daha geniş ve kenarları yumuşaktır. Fontanel çöküklüğü dehidratasyonun değerlendirilmesinde önemli bir bulgudur.

Parietoksipital bölgeye parmakla sıkıca bastırılmasıyla kemiğin pingpong topu gibi içeriye çökmesi kraniotabes adı verilen bir bulgudur. Baş kemiklerinin yumuşaklığını gösterir. Normal yenidoğanda da baş kemikleri yumuşaktır. Bir aylıktan büyüklerde yumuşaklık patolojiktir ve rahitis işaretidir. Preterm bebeklerde fizyolojik kraniotabes 3 aya kadar devam edebilir. Başm arka kısmının yassılığı da baş kemiklerinin yumuşaklığı sonucu oluşur.

Macewen işareti (kırık çömlek sesi), KİBAS bulgusudur. Tek parmakla kafaya hafifçe vurularak değerlendirilir. Fontanel açıklığı devam ettiği sürece normalde de bu işaret pozitiftir.

Üfürüm normal çocuklarda temporal bölgelerde alınabilirse de patolojik bir durumun varlığı gözden kaçmamalıdır. A. carotis ile sinüs cavernosus arasındaki fistüllerde devamlı ve kuvvetli bir üfürüm alınır.