Bor madeni dünya genelinde %80’lik rezervinin ülkemiz topraklarında yer almasından dolayı ülkenin umut kaynağı olarak görülen madenlerden birisidir. Yeni yeni adından söz edilmeye başlanan bor madenini birçok kişi yeni bulunmuş olan bir maden olarak görse de bu madenin geçmişinin neredeyse insanlık tarihi kadar eski olduğu bilinmektedir. Yaklaşık olarak 4500 sene evvel Tibet halkının bor madenini kullanmaya başladı resmi veriler ile kanıtlanmıştır. Bu yüzden yeni keşfedilmiş olduğu düşülse bile bor madeninin köklerinin çok eskiye dayandığını bilmenizi isteriz.
Eski uluslar bor madenini özellikle cam imalatında kullanmışlardır. Arap halkının çeşitli hastalıkları iyileştirmek adına yaptığı ilaçların bazılarında da bor madenine etkin bir şekilde rastlanmaktadır. Günümüzde ise bor madeni hidrojen depolama özelliğinin olmasından dolayı hidrojen ile çalışan motorlarda kullanılmaya başlandı. Bu projenin yaygınlaşması ve uygulanabilirliğinin kolaylaştırılması halinde bor madeninin petrolün yerini alacağı düşünülüyor. Bu düşünce gerçekleşmesi durumunda dünya genelinde en büyük rezerv ülkemiz sınırları içerisinde yer aldığından büyük bir ekonomik kalkınma gerçekleşecektir.
Periyodik tabloda yer alan ve B simgesi ile ifade edilen bu maden, yüksek sıcaklıklara olan dayanımı ile ilgi çekmektedir. Bu madenin 2300 santigrat derece değerinde eridiği bilimsel olarak tespit edilmiştir. Yaklaşık olarak 200 civarında çeşidi bulunan bu madenin neredeyse her çeşidi ülkemiz topraklarında çıkarılmaktadır.
Sürekli olarak Türkiye bor madeninde birinci ülke denilse de Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde de ciddi oranda bor madeni yer almaktadır. Bu ülkeler ileride bor madeninin değerleneceğini düşündüğünden kendi topraklarında yer alan rezervleri kullanmak yerine ülkemizden çok düşük rakamlarda bu madeni temin etmektedir.
Bor madeni yayın olarak teknoloji geliştiğinden dolayı teknolojik aletlerde kullanılmaktadır. Otomobil sektöründe yüksek dayanım gerektiren parçalarda dayanımı sağlamak adına bor madenine yer verilmeye başlanmış durumda. Bor madeninin kullanıldığı yerler teker teker ele alınacak olursa yaklaşık olarak 500 farklı alanda bu madenin kullanıldığını tespit edebilirsiniz.
Bor madeni nerede çıkarılır diye soracak olursanız bu maden Balıkesir, Kütahya, Bursa ve Eskişehir illerinde yaygın bir şekilde çıkarılmaktadır. Bor madenini işletmek adına birçok tesis kurulsa da yeterli ilgi görmemiştir. Dışarıya satmış olduğumuz ham haldeki bor madenini daha yüksek fiyatlar ödeyerek işlenmiş halde yurtdışında yer alan ülkelerde almaya devam ediyoruz. Maalesef bu durum ülkemizin en büyük ayıplarından birisidir. Kırka, Emet, Bigadiç ve Kestelek tesisleri bor madenini işlemek için kurulmuş olan tesislerdir. Bu tesislere daha yüksek kapasiteleri yeni tesislerin dahil olmasını temenni ederiz.
Etkin bir hidrojen depolayıcı olan bor madeni makalemizin başında da belirttiğimiz gibi otomobillerde yakıt sağlayıcı olarak kullanılmaya başlayacak olursa ülkemiz dünyanın en zengin ülkelerinden birisi haline gelecektir. Hidrojen ile çalışan motorlar zehirli gaz yerine su saldığından havayı kirletici özellikleri de yoktur. Hidrojenle çalışan motorlardan açığa çıkan su içme suyu kıvamında olan bir sudur. Gün geçtikçe atmosferin kirlenmesi ve ozon tabakasında derin yarıkların oluşması ilerleyen yıllarda petrole olan bağımlılığı azaltacaktır. Emin olun petrolün yerini alacak olan madde de bor madenidir.
Enerji insanlar tarafından en çok gereksinim duyulan şeylerden birisidir. Petrole olan bağımlılığı azaltmak ve kendi enerjisini üretip gelirinin ülkesinde kalmasını isteyen ülkeler alternatif enerji türlerinde yönelmeye devam ediyor. Bu alternatif enerji kaynaklarının başında hidrojen yer aldığından bir kez daha bor madeninin önemi karşımıza geliyor. Birçok ülke bor madeni yerine güneş enerjisi üzerinde çalışmalar yapsa da maalesef verim yüksek olmadığından ARGE çalışmaları askıya alınmıştır.
Bor Madenlerinin Kullanım Alanları
Askeri araç zırhları: Aşırı sert ve darbelere dayanıklı olmasından dolayı bor madeni çeşitli bileşikler oluşturularak askeri araçların zırhlarında kullanılmaktadır. Zırh bileşiklerine eklenerek dayanımın artması sağlanıyor.
Cam sanayisi: Cam ve cam ürünlerine yüksek mukavemet kazandırmak, kurşungeçirmez cam imal etmek ve kırılmayan cam ürünler yapmak adına bor madeni cam bileşiklerinde yer alıyor.
Elektronik sanayisi: Yüksek ısıya karşı dayanıklı olması istenen neredeyse her teknolojik üründe kullanılmaktadır. Özellikle bilgisayar parçalarının ısınan kısımları neredeyse tamamen bor madeni kullanılarak imal edilmektedir.
Enerji: Etkin bir hidrojen depolayıcısı olduğundan hidrojenle çalışan motorlarda yakıt depolamak için kullanılıyor. Ayrıca güneş enerjisini depolamak için üretilen pilleri korumak adına da kullanılmaktadır.
İnşaat sektöründe: Makalemizin baş kısmında da belirttiğimiz gibi bor madeni yüksek mukavemeti olan madenlerden birisidir. İnşaat sektöründe çimento gibi ürünlerin dayanımını arttırmak için bor madeni aktif bir şekilde kullanılmaktadır.
Ülkemizin en büyük umut kaynaklarından birisi olan bor madeninin kullanım alanları bu şekildedir. Dünyada sözü geçen bir ülke olmak ve petrol gibi hızla tükenen kaynakları geride bırakıp kendi kaynaklarımızı gün yüzüne çıkarmak adına bor madenine olan yatırımların artmasını ve devlet teşvikinin de olmasını temenni ederiz.