Cheiranthus cheiri L. (Cruciferae) türünün kurutulmuş çiçekleridir. Bu tür 50 cm kadar yüksek-

likte, dar yapraklı, turuncu san çiçekli, çok yıllık ve otsu bir bitkidir. Çiçekler 4 parçalı ve kuvvetli karanfil kokuludur. Bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir.

Çiçekler uçucu yağ (% 0.06 civannda) taşımaktadır. Uçucu yağda bilhassa nerol, geraniol, îinalol ve esterler bulunur. Ayrıca flavon türevi bir boyar madde (izoramnetin) vardır. Tohumlar sabit yağ (% 25 civarında) ve kalp üzerine etkili bazı bileşikler taşımaktadır.

Eskiden çiçekler veya tohum, kalp yatıştıncısı, idrar ve adet söktürücü olarak kullanılırdı. Kalp üzerine etkili bileşikler nedeniyle dahilen dikkatle kullanılması gereken bir drogdur.

Çiçeklerden elde edilen uçucu yağ (Oleum Cheiranthi) parfümeri alanında koku verici olarak kullanılır.

Maîthiola incana (L.) R. Br. (Bahçe şebboyu): 80 cm kadar yükselebilen, tüylü yapraklı, kokusuz ve mor renkli çiçekli, çok yıllık ve otsu bir bitkidir. Bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir.

Tıbbi bir etkisi bulunmamaktadır.

M. longipetala (Vent.) DC. (Gece-gündüz çiçeği): 50 cm kadar yükselebilen, sarımsı mor çiçekli, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Anadoluda iki alttürü (subsp. longipetala ve subsp. bicornis) yetişmektedir.

Süs bitkisi olarak kullanılır Çiçeklerinin kokusu bilhassa geceleri belirgindir. Bu nedenle Gaziantep bölgesinde bu bitkiye “Gece-gündüz çiçeği” ismi verilmemkktedir.

Anchonium elichrysifolİum (DC.) Boiss.: 40 cm kadar yükselebilen çok yıllık ve otsu bir bitkidir. Çiçekler san renkli ve çok kuvvetli kokuludur. Doğu Anadolu bölgesi dağlarında yetişen 6 alttürü bilinmektedir.,’

Subsp. gîandulosum Cullen et Coode Hakkâri dağlarının yaylalannda bol olarak yetişmektedir. Kuvvetli kokusu ve sarı çiçekleri nedeniyle bu bitkiye bölgede “Sannergis” ismi verilmektedir.

1  – Fournier, R: Le livre des plantes medıcirmles et veneneuses de France 1: 387 (1947).