Etiket: kemik erimesi

Kemik Erimesini ( Osteoporoz ) Önlemek

MENOPOZA GIRMEMIŞSENIZ
En işe yarar strateji, yüksek bir kemik kütlesi elde etmeye ve bunu korumaya odaklanmaktır. Osteoporoz riskini azaltmaya yardımcı olan faktörlerden birkaçı; kanseri, kalp hastalığını ve tip 2 diabetes mellitusu (şeker hastalığı) önlemeye de yardımcı olmaktadır. Aşağıdaki önlemleri alınız:

■ Yeteri kadar kalsiyum ve D vitamini alınız.

■ “Ağırlık-taşıyıcı” egzersizler yapın. Hayatınız boyunca işinize yarayacak egzersiz yapma alışkanlığı edinmenin tam zamanı. Haftada beş defa en az 30 dakikalık sert yürüyüşler, koşu ya da dans gibi “ağırlık-taşıyıcı” egzersizler yapmayı ilke edinin. Ağırlık kaldırma egzersizleri de kemik kütlesini arttırmak için iyi bir yoldur.

■ Sigaradan ve çok fazla alkol tüketmekten kaçının. Her ikisi de kemik kütlesini azaltır.

■ Anne ya da babanızın osteoporozu olup olmadığını öğrenin. Eğer varsa, bunu doktorunuza söyleyin.

■ Kortikosteroid, antiepilepsi (epilepsiyi/sarayı ortadan kaldıran) ya da tiroid ilaçları kullanıyorsanız, doktorunuza kemik yoğunluğu testi yaptırmanız ya da osteoporozu önlemek için bir tedavi görmeniz gerekip gerekmediğini sorunuz.

osteoporoz3

MENOPOZDAYSANIZ
Menopozun ilkyıllarındaysanız, en büyük kemik kaybının yaşandığı safhaya başlıyorsunuz demektir. Daha genç bayanlara önerilenlerin tamamının yanı sıra aşağıdaki önerileri de yerine getirmeniz gerekir:

■ Riskinizi değerlendirin. Osteoporoz için ortalama riskten daha yüksek bir risk altındaysanız ,tedavi seçenekleri ve kemik yoğunluğu testi yaptırmak konusunda doktorunuzla görüşünüz.

■ Hormon takviye tedavisini (HRT) aklınızda bulundurunuz. Her kadın için uygun bir tedavi değilse de, kemik kaybını önler ve kırık riskini azaltır.

■ Kalsiyum alımınızı gözlemleyiniz. Günde en az 1, 000 miligram (HRT uygulanmasını tercih etmezseniz 1, 500 miligram) kalsiyum aldığınızdan emin olunuz. Doktorunuz, D vitamini almanızı da tavsiye edebilir.

65 YAŞ VEYA ÜZERİNDEYSENİZ
Bu vakitte, kemik kaybı iyice azalmıştır. Oströjen eksikliği, kemik kütlesi kaybının ana nedeni değildir; bu rolü, azalmış mineralleri absorbe etme (emme) kabiliyetiniz üstlenmiştir. Yukarıdaki tüm önerilerin yanı sıra, aşağıdaki önerileri yerine getirmek konusunda da titiz davranmalısınız:
■ Kalsiyum alımınızı arttırınız. Her gün 1, 500 miligram kalsiyum alınız. Buna ek olarak, absorpsiyonu (emmeyi) güçlendirmek için mutlaka 400 ila 800 uluslararası birim miktarda D vitamini alınız.

■ Koruyucu ilaçlar kullanmayı aklınızda bulundurunuz. HRT 65 yaş ve üzerinde uygulandığında menopozdan sonraki ilk yıllarda olduğu kadar kemik yoğunluğunu arttırmasa da, araştırmalar bu tedaviye 70’lerinizde başlasanız bile oströjenin kemik kütlesini arttırdığını göstermektedir. Alendronat ve kalsitonin gibi ilaçlar da osteoporozu önlemek için kullanılan bir diğer yaklaşımdır. Doktorunuzdan bunlar hakkında bilgi isteyiniz. Kemik yoğunluğu testi yaptırmak karar vermenize yardımcı olabilir.

Osteoporoz

Doktorunuzlaya da diğer sağlık görevlileriyle konuşmadan önce bu bölümü okuyarak işe başlayınız. Bu bölümü okuduktan sonra kemik kaybına karşı savaşta umut ve yardım olduğunu öğreneceksiniz.
Osteoporoz, kemiklerin daha gözenekli ve giderek daha güçsüz ve kırılgan olmasına yol açan bir hastalıktır (“osteo” kemik, “poroz” da gözenekli anlamına gelir).

Sağlıklı Kemik
Osteoporotik Kemik

Sağlıklı kemik yoğun ve güçlüdür ve büyük miktarda basınca dayanabilir. Ancak, osteoporoz geliştiğinde, kemikler incelir ve kırılgan bir hal alır ki bu, kemiklerin kırılma olasılığını arttırır.

Osteoporozun Nedenleri
Vücudumuzda, bir taraftan yaşlı kemiklerin yıkımı olurken diğer taraftan yeni kemiklerin oluşturulduğu bir denge söz konusudur. Bu dengede, kemik yıkımının çok fazla olması ya da yenilenmenin yeterli olmamasına bağlı oluşan dengesizlik, osteoporoza neden olur.

Bu dengesizliğe katkıda bulunan en önemli etken menopozdur. 30’lu yaşların ortalarına kadar, çoğu kadın kaybettiğinden daha fazla kemik kazanır. Daha sonra, bu denge genellikle değişir ve kaybedilen kemik miktarı ile yerine konan kemik miktarı aşağı yukarı eşit olur. Ancak, menopoz sırasında hormonal değişiklikler, yani östrojen (kadınlık hormonu) düzeylerinin azalması kemik kaybını hızlandırır. Bu kemik kaybı ciddi bir düzeye ulaştığında, o kişide osteoporoz gelişir.

Osteoporoz’un yol açabileceği etkiler nelerdir?

Erken evrede osteoporoz, fark edilebilecek nitelikte çok az fiziksel değişikliğe yol açar. Ancak, hastalık ilerledikçe özellikle omurga, el bilekleri ve kalça kemiklerinde basit travmalarla kırıklar oluşabilir. Kemik kaybı kişide ağrılara, boy kısalmasına, hareket kısıtlılığına ya da omurganın eğrilmesine dahi (“kocakarı kamburu” olarak da bilinir) yol açabilir. Bu fiziksel belirtiler kişinin kendine güveninin ve gücünün azalmasına neden olabilir. Aynı zamanda, sağlıklı, aktif bir yaşam sürdürme yeteneği de dahil, kişinin başka birisine bagımlı kalma durumu dahi olabilir. Osteoporozla savaşmak için çeşitli yollar vardır. Bunlardan en önemlisi, osteoporozun erken dönemde saptanması, diğeri de tedavisidir.

Kimler RİSK altındadır?

En çok risk altında olanlar menopoz dönemindeki kadınlardır. Menopoz genellikle yaklaşık 50 yaşında başlar, ancak her hangi bir nedenle yumurtalıkları alınmış kadınlarda daha erken yaşta da başlayabilir. Menopoz sonrası dönemdeki kadınlar dışında risk altında olan başka gruplar da bulunmaktadır. Kemik kaybına en çok eğilimi olan kadınlar, ailesinde osteoporoz öyküsü olanlar, beyaz ırktan ve Asyalı kadınlar, ince, küçük kemik yapılı kadınlardır.
Osteoporoz riskine katkıda bulunabilecek diğer etkenler:

* Sigara
* Çok fazla alkol tüketimi
* Çok az egzersiz
* Çok az kalsiyum alımı (şimdi ya da çocukluk çağında)
* Küçük bir kaza sonucu geçirilmiş kemik kırığı
* Steroidler (astım ve artrit tedavisinde sık kullanılırlar) ve tiroid hormonu (çok yüksek dozda) gibi belirli ilaçların kullanımı
* Erken menopoz (45 yaşından önce)

Eğer osteoporoz riski ile karşı karşıya olduğunuzu düşünüyorsanız:
Doktorunuzla konuşun Doktorunuz belirli bulgu ve belirtilerden sizde osteoporoz olup olmadığını söyleyebilir. Röntgen, kemik kaybının fazla olduğu ileri dönemlerdeki osteoporozda teşhise yardımcı olur.
Kemik yoğunluğu testini göz önünde bulundurun

Kemiklerinize iyi bakın

Azalmış kemik kitlesiyle karakterize yavaşça ilerleyen bir hastalıktır. Kemik erozyonunda, yeni kemik oluşumuyla yeterince dengelenemeyen, bir artışa bağlıdır.

İnsidansı-En sık görülen metabolik kemik hastalığıdır. İleri yaşta yaygındır ve önemli morbidite ve mortalite nedenidir. Zayıflamış kemik minimal travmayla kırılmaya eğilimlidir.

Makroskopik olarak-Kemikler ağırlıkça daha hafif, radyografide daha az denstir  ve kortex-leri incelmiştir. Lumbal vertebralar normalden daha bikonkavdır öyle ki intervertebral aralık normalden daha küresel görülür. Benzer vertebralar balıkta da görüldüğünden bu vertebralara ‘balık vertebrası'(fish vertebra) diye hitap edilir.

Mikroskopik olarak-Kemik trabekülaları daha zayıftır ve sayıca azalmıştır ve osteoblast sayısında azalma vardır. Mineralizasyon etkilenmemiştir.

Komplikasyonlar.
• Kemik ağrısı: Vertebral cisimlerin kompres-yonuna bağlı olarak özellikle sırtta görülür. Multipi kompresyonlar boy kısalmasına neden olabilir ve eşit olmayan kompresyonlar sonucu buna vertebranın anteroposteriora eğilmesi (kifoz) de eklenebilir.
• Kırıklar: Azalmış kemik kitlesi minimal travmayla olan kırıklarda artışa neden olur, özellikle femur boynu ve el bileğinde.

Yaklaşım-önemli olan tedavi etmekten ziyade önle­mektir, fiziksel egzersiz, risk faktörlerinden kaçınma ve yeterli kalsiyum alımı.
Menopozu takiben düşük kemik kitlesi olan kadın­larda hormon replasman tedavisi (HRT) düşünülme­lidir.

Osteoporoz ve Egzersiz

osteoporozBazı basit önlemler, örneğin dikiş dikerken sert ve düz arkalıklı koltukta oturmak ve dikilen nesneyi yumuşak bir yastık üstüne koyarak belkemiğinin aşı­rı derecede bükülmesini engellemek mümkündür. Okuma sırasında gazete ya da kitabın masanın üstüne konması, bel­kemiğinin aşırı baskı altında kalmasını engelleyebilir. Sallanan koltuk ise televiz­yon seyrederek bile belirli bir etkinliğin sürdürülmesini sağlar.

Grup olarak sürdürülen egzersizler bir uzman rehberliğinde yapılırsa yarar­lı olabilir; özellikle grubun öteki üyele­rinin yaş ve fiziksel durum gibi özellik­lerinin benzer olması daha da iyi sonuç­lar verir. Aerobik dans ya da caz dans gibi etkinlikler ise belkemi­ğinin aşırı derecede bükülmesine yol açtığından önerilmez.

Dans etmek aynı zamanda çok ya­rarlı bir fiziksel etkinliktir; yavaş ve uyumlu hareketlerle yapıldığında ağırlı­ğın vücuda eşit dağılmasını sağlar ve kişiye keyif verir.

Kemik Erimesi ( Osteoporoz )

Yaşla birlikte ortaya çıkan normal değişimlerin birikimi; kemik dokusu (dolayısıyla da yoğunluk) kaybına, kırılganlığa ve daha yüksek bir kırık riskine yol açarak osteoporoza en çok neden olan sebeptir. Kırıklar en çok kalçalarda, el bileklerinde ve omurgada görülür.Osteoporoz kadınlan, özellikle menopoz esnasında ve sonrasında, erkekleri (erkekler de yatkın olmalanna rağmen) etkilediğinden daha çok etkiler; çünkü menopoz esnasında ve sonrasında bir kadının kemik kütlesinin korunmasına yardımcı olan estrojen üretimi azalır.

056668F638840F438C210127r


RİSK FAKTÖRLERİ
Bir kemik kaybı yaşlanmanın doğal bir sonucuysa da, kemik yoğunluğu kaybının hangi oranda olduğu büyük ölçüde farklılık göstermektedir. Burada listelenen risk faktörlerinden birkaçı sizde mevcutsa, Osteoporozu Önleme bölümünü okuyunuz ve doktonınuza riskinize bağlı olarak başka önlemler de almanızı önerip önermediğini sorunuz.Yaş Osteoporoz riski yaşla birlikte artar – yaklaşık olarak 30 yaşında başlar; bu yaşta kemik kaybı, vücudun kemik oluşturmasından daha hızlıdır.

Vücut tipi Zayıf ve ince yapılı kadınların başlangıçta daha az kemiği vardır; yaşlandıkça kemik yoğunluğunu kaybetme olasılıkları daha yüksektir.Kalıtım Annesinde osteoporoz olan kadınların osteoporoz riskleri daha yüksektir. Bir kimsenin osteoporoz riskini belirleyen birçok gen bulunmuştur. Irk Asyalılann ve beyazların osteoporoz riski siyahlannkine göre daha yüksektir.

Oströjen kaybı Kemik kaybını yavaşlatan kadınlık hormonu oströjen, temelde yumurtalıklar tarafından üretilir. Menopozda olan ya da menopoz geçirmiş kadınların ya da yumurtalıklarını cerrahi bir yolla aldırmış olan kadınların osteoporoz riski daha yüksektir çünkü oströjen üretimleri düşmüştür.

Düşük kalsiyum ve D vitamini düzeyleri Yetersiz miktarda kalsiyum ve (vücudunuzun kalsiyum emmesine yardımcı olan) D vitamini almak kandaki kalsiyum düzeylerini düşürerek vücudunuzu kemiklerdeki rezervi kullanmaya zorlayabilir. Bu da, kemik kaybına neden olur.

Hareketsizlik Kemikler hareket¬sizken kemik oluşumu yavaşlar. Sigara Sigara içen kişiler, içmeyen kişilere göre daha hızlı kemik kaybediyor gibi görünmektedir. Bu muhtemelen sigara içmenin oströjen üretimini engellemesinden kaynaklanmaktadır.

Alkol Günde bir kokteylin çok az bir etkisi varken, günde ikiden fazla içki kemik kaybını hızlandırabilir. Çok içki içen kişiler, daha yüksek bir risk altındadırlar çünkü genellikle az yerler. Bu da, kemik kaybını arttırır. Çok içki içenlerin kazalara maruz kalma olasılıkları da yüksek olduğundan, kemiklerinin kırılma sıklığı daha yüksektir.

Belirli ilaçlar Kortikosteroidler ve epilepsi (sara) nöbetlerini önleyici ilaçlar da dahil olmak üzere bazı ilaçların uzun süreli kullanımı, kemik kaybına yol açabilir. Çok fazla tiroid hormonu da kemik kaybına neden olabilir; tiroid hapları kullanan kadınlar, kan dolaşımlarındaki tiroid hormonu düzeyini kontrol ettirmek için düzenli olarak kan testleri yaptırmalıdırlar.

Gastrointestinal (mide, ince bağırsak ve kalın bağırsak) ameliyatı Bazı sindirim sitemi ameliyatları, kemik gelişimi için gerekli olan kalsiyum ve diğer minerallerin vücudunuz tarafından emilimini düşürebilir.
Bazı sağlık durumları Anoreksiya nervoza, bazı kanserler, karaciğer hastalığı , etkileyen rahatsızlıklar, hiperparatiroidizm ve nadir olarak görülen birkaç konjenital (doğuştan var olan / irsi) hastalık, kemik kütlesi kaybına neden olabilen hastalıklardandır. kırığı oluşabilir. Omurilikteki küçük çökme (kompresyon) kırıkları bir kişinin öne doğru kamburlaşmasına ve boyunun kısalmasına neden olabilir.

SEMPTOMLAR
Osteoporoz, (bir kırık gerçekleşmedikçe) semptomlara neden olmaz ve yavaşça fakat muntazaman ilerler. Osteoporozun ilk belirtisi bir kırık olabilir. Sadece bir alışveriş torbasını kaldırmakla bile bazı kişilerin osteoporoz nedeniyle zayıflamış olan omurgalarında bir çökme (kompresyon)