Göz Yaralanmaları

yaralanma3

Anında bakım: Birilerinden yardım çağırmasını isteyin. Yarımızda hiç kimse yoksa 112’i aramadan önce (kişi gözünü tek başına yıkayabiliyorsa ya da kişiye gözünü bol suyla yıkaması için birkaç dakika yardım ettikten sonra 112’i aramalısınız) aşağıdaki adımları takip etmelisiniz.
■  Etkilenen göz etkilenmeyen gözün aşağısında kalacak şekilde kişinin başını akan bir musluğun yanma yerleştirerek gözünü akan soğuk suda yıkayın.
■  Sürekli su akışı olmamasını sağlamak için elinizi kulla­narak göze doğaldan su gelme­sini sağlayın (bunu yaparken kişinin göz kapağını açık tutmanız gerekebilir).
■  2-3 dakika boyunca göze sürekli çarpın. En az 15 dakika boyunca devam edin.
■  Kişinin gözlerini ovuşturmasına izin vermeyin.

Kişi kontakt lens kullanıyorsa:

Lensleri çıkarmaya çalışmayın. Yukarıda anlatıldığı üzere gözü hemen bolca suyla yıkayın. Birkaç dakika sonra su tazyikiyle lens çıkmamışsa kişiye lensini çıkartmayı denemesini söyleyin.

GÖZ KESİĞİ
Gözkapağındaki ya da gözün içindeki her türlü kesik bir doktora gösterilmelidir. Göz küresinin içi de ayrıca hasar görmüş olabilir.
Anında bakım: Gözü steril bir gazlı bezle kapatın ve bantlayın. Göze basınç uygulamayın. Bir hastanenin acil servisine başvurun.

GÖZE DOĞRUDAN DARBE ALMA
Göze doğrudan darbe alınması morarmaya ve göz küresinin zarar görmesine ya da göz çukurunun çatlamasına neden olabilir.
Anında bakım: Gözün üzerine soğuk kompres (havluya sarılmış buz gibi) uygulayın. Gözün iç bölümlerinin zarar görüp görmedi­ğini anlamak için tıbbi yardım alın.

GÖZÜN YUVASINDAN ÇIKMASI
Yuvasından çıkmış bir göz küresine çıkık göz küresi denir. Anında bakım: Birilerinden yardım çağırmasını isteyin ya da siz 9H’i arayın. Gözünüze dokun­mayın. Göz küresinin yerine dönüp dönmeyeceğini görmek için üst ve alt göz kapaklarını olabildi­ğince geniş açmaya çalışın. Kişinin oturmasını ya da yatmasını ve sakin olmasını sağlayın. Gözünü nemli bir bez ya da gazlı bezle sarın ve üzerine su ekleyerek nemli kalma­sını sağlayın. Gözün üzerine basınç uygulamayın. Tıbbi yardım gelene kadar kişinin yanından ayrılmayın.

GÖZE YABANCI BİR CİSMİN KAÇMASI
Cam parçası ya da ince bir dal gibi göze girmiş bir nesne gözün içindeki kan damarlarını ve dokuları zedelemiş olabilir. Küçük parçalar ya da taşlar göze girip gözün içine zarar verebilir. Anında bakım: Nesneyi hareket ettirmeyin. Kişinin soğuk­kanlı olmasını sağlayın ve ona gözünü oynatmamasını söyleyin. Her iki gözün üzerine de gazlı bez sarın (çünkü bir göz oynadığında diğeri de oynar) ve bir hastanenin acil servisine başvurun.

Göze kaçan ufak parçalar:

Bazen kirpik ya da küçük kirler göze girer ve tahrişe neden olur. Gözyaşları bu nesneyi dışarı çıkar­mazsa bazen üst göz kapağım alt göz kapağının üzerine çekerek çıkarılabilir. Alt göz kapağının kirpikleri üst göz kapağının ı yakaladığı yabancı maddeleri dışarı atabilir.
Bu işe yaramazsa aşağıda solda yer alan şekildeki işlemlerden birini deneyin.

Şok

Çok fazla kan kaybedilen bir yaralanma (iç ya da dış) ya da ciddi enfeksiyon, aşın dozda uyuşturucu kullanımı, kalp sorun­ları, ciddi alerjik reaksiyonlar ya da zehirlenme sonucu şok gelişebilir. Ayrıca uzun süren şiddetli ishal ve kusma sonrasında da şok durumu yaşanabilir.

sok

Belirtileri akıl karışıklığı, huzur­suzluk, titreme, cildin solması ya da mavileşmesi, cildin soğuk ya da nemli olması, nefes almanın çok yavaş ya da hızlı olması ve bilinç kapanmasıdır.

Anında bakım: Birisinden yardım çağırmasını isteyin ya da siz 112’i arayın. Havayolunu, nefes almayı ve kan dolaşımını kontrol edin. Kişinin üzerin­deki dar kıyafetleri çıkarın. Şoka neden olan hastalığı ya da yaralan­mayı tedavi edin.

Sırt ya da boyun yaralanma­sından şüphelen­miyorsanız kişiyi yaralanma ya da hastalığına bağlı olarak yatay ve rahat bir pozisyonda tutun. Kişiyi sıcak tutun ve sağlık yardımı gelene kadar yarımdan ayrılmayın.

Bilinç Kaybı

ilk_yardim

Anında bakım: Birisinden yardım çağırmasını isteyin ya da siz 112’i arayın. Havayolunu, nefes almayı ve kan dolaşımını kontrol edin. Dar kıyafet­leri gevşetin. Bilinç kaybına neden olan hastalığı ya da yaralanmayı tedavi edin. Kişinin diyabeti varsa ve kişi tepki veriyorsa şeker verin. Bir sırt ya da boyun yaralanmasından şüphelenmiyorsanız yaralanmasına ya da hastalığına bağlı olarak kişiyi en rahat pozisyona getirin. Kişiyi sıcak tutun ve tıbbi yardım gelene kadar yanından ayrılmayın.

Kulağa Yabancı Bir Cisim Kaçması

264_mini

Kulağa böcek kaçması: Böcek canlıysa (vızıldamasını duyar­sınız) böceği öldürmek için kulağa birkaç damla yağ (bebek yağı ya da kızartma yağı gibi) damlatın. Kulağa sıvı koymanız gereken tek durum budur. Sonra da böceğin çıkartılması için bir acil servise başvurun.

Kulağa başka bir cisim kaçması:
Kulakta kağıt ya da pamuk kaldıysa ve bunlar kulak kanalının dışarıdan görülebiliyorsa bu nesneyi bir cımbızla ya da tırnak­larınızla dikkatli bir şekilde çıkartın. Bütün diğer nesneler için tıbbi yardım almanız gerekir.

Hayat Kurtarmak İsterken Zarar Verebilirsiniz…İlk Yardımın Önemi…!

İlkyardım gerektiren durumlarda öncelikle hastayı rahat ettirmek gereklidir oysaki toplumumuzda bu konuda doğru bilinen yanlışlar çoğunlukla yaralanmaların ötesinde hastaya daha fazla zarar vermektedir. En bilinen yanlış müdahaleler; böcek sokmalarında yaranın emilmesi ya da epilepsi nöbeti geçiren hastaya soğan koklatılmasının faydası değil daha çok zararı var ve uzmanlar bu konuda ciddi olarak uyarırken bazı önerilerde de bulunuyorlar.

İlk yardımda paniğe kapılmak yardıma engel olur;

Acil bir durumda stresin etkisiyle paniğe kapılmak ilk yardımda bulunacak kişinin doğru müdahalede bulunmasına engeldir. Sakin olunmalı ve doğru bilinen müdahale uygulanmalıdır.

Bayılma; kısa süreli bilinç kaybına sebep olur!

Kısa süreli bilinç kaybının sebebi kan basıncındaki düşüş, havasızlık, büyük üzüntü duymak veya aşırı sevinmek ve açlık olabilir. Baygın durumdaki hastanın ilk olarak nabız ve solunumu kontrol edilmeli, düzenli ise hasta sırt üzeri yatırılıp ayakları yükseltilir ve hareketsiz yatması sağlanır. Kıyafetleri gevşetilir, kalabalık ve kapalı bir yerde ise sakin ve açık bir alana alınır, kendine gelmesi beklenir şayet hasta kendine gelmiyorsa sağlık ekiplerine haber verilmeli ve özenle hastaneye yetiştirilmesi sağlanmalıdır.

Epilepsi nöbeti geçiren hastaya soğan koklatmanın hiçbir faydası yok!

Nöbet geçiren epilepsi hastaları kasılmalar ile kendilerine zarar verebilirler, öncelikle etrafında varsa tehlikeli cisimler uzaklaştırılır, başını çarpabilir buna engel olunmalı, dişlerinin arasına mendil ya da bez parçası konularak dilini ısırması da engellenebilir. Baygınlık ya da nöbet geçiren kişilere kesinlikle kolonya ya da soğan koklatılmamalı, hastanın nefes alması engellenmiş olur. Genellikle epilepsi nöbetleri bir kaç dakika içinde durrur o yüzden beklemeli ve sağlık ekiplerine haber verilmelidir.

Kırıklarda, kırık ucu açıktaysa steril bir bezle yaranın üzeri kapanmalıdır!

Kırıklarda yaralanma hastanın kolu yada bacağı belki de omurgada ise kesinlikle hareket ettirilmemelidir. Yaralanmalarda çıkıntı olmamış ve kemiklerde şekil bozukluğu yoksa burkulma ya da kırık olduğunu anlamak zor olabilir, yine de hastayı kımıldatmamak gereklidir. Eğer kemik ucu dışarıda ise steril bez ile yarayı kapatmalı ve en kısa sürede hasta mümkün olduğunca az hareket ettirilerek sağlık merkezine ulaştırılmalıdır.

Zehirli böcek ya da yılan sokmalarında, yarayı emmek doğru değildir!

Yaz aylarında sıkça karşılaşılan bir durumdur böcek ya da yılan ısırmaları ve zehirli olup olmadığı da bilinemez. Öncelikle yaranın yıkanması, alkol ve batticon gibi antiseptiklerle silinmesi ve üst kısmından bağlanması çok önemlidir bu sayede kanın geri dönüşümü engellenir. Hasta en kısa sürede sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır. Yanlış bilinen bir uygulama yaranın kesilerek emilmesidir, bu tamamen uygulayan kişinin hayatını tehlikeye atabilir.

Boğulmalar yoğun dumana maruz kalma ya da suda fazlasıyla karşılaşılan tehlikeli durumlardır. Suda gerçekleşen boğulmalarda solunum yollarına su kaçması ile spazm olur ve vücut solunum yollarını kapatır. Boğulan kişi sudan çıkarıldığında ilk olarak nabız, kalp atışları ve solunumu kontrol edilir. Problem olduğunda solunum ve kalp masajı uygulanır, yalnız bu uygulama kesinlikle eğitim almış kişilerce yapılmalıdır aksi takdirde kişi hayatını kaybedebilir.

Anne-babalar “heimlich manevrası”nın nasıl uygulandığını öğrenmek zorundadır!

Çocuklarda yabancı cisim tıkanmaları sıkça görülebilir. Yemek veya bir şey içme esnasında gülme ve ani hareketlerle oluşabildiği gibi, çocukların genelde oyun oynarken ağız ya da burnuna soktukları cisimlerle de tıkanma olabilir. Bu esnada çocuk konuşamaz, öksüremez ve çok zor nefes alıyor olabilir, bu durum derhal müdahale gerektirir.

Soluk yolu tıkanmasında; bir elinizle hastanın göğsünden destekleyin ve öne eğilmesini sağlayın. Diğer elinizin topuk kısmı ile kürek kemikleri arasına sert olarak beş defa vurun. Bu darbelerle yabancı cisim çıkmıyorsa karnından itme yani Heimlich Manevrası dediğimiz işlem uygulanmalı. Tüm anne-babaların ve çocuk bakımını üstlenen kişilerin Heimlich Manevrası eğitimi almaları gerekmektedir. Acil durumlarda bir sağlık kuruluşuna yetişmek bazen zaman alabileceğinden ilk müdahale bilinçli olarak çocuğun en yakınındaki kişilerce yapılmalıdır.