İdrar Tahlilleri

Çeşitli kimyasalların idrarda bulunan düşük ya da yüksek seviyelerini ölçmek, vücudunuzun işleyişi üzerine pek çok şeyi açığa çıkarabilir.

Test numunesi, bir kutuya idrar bırakmak suretiyle kolayca alınır. Bazı idrar testleri, doktor muayenehanelerinde, kimyasal maddeyle işlenmiş kağıtlar kulla­nılarak yapılır. Diğerleri, laboratuvarda uygulanır.

BETA İNSAN KORYONİK GONADOT-ROPİN (BETA HUMAN CHORİONİC GONADOTROPİN -BETA HCG)

Beta hCG, döllenmiş bir yumurta rahime yerleştikten hemen sonra üretilen bir hormondur. Beta hCG, bir kadının hem kanında hem de idrarında tespit edilebilir. İdrar testi, doktor muayenehanesinde ve ayrıca evde uygulanabilecek test kitlerinde kullanılır.

KAN

Normalde, idrarda kan bulunmaz. İdrarda kan arama testi, genellikle tam idrar tahlili dahilinde yapılır. İdrarda kana rastlanması, böbrek­lerde taş olduğuna, idrar yolu enfeksiyonuna, idrar yolu tümör­lerine veya diğer sorunlara işaret edebilir.

KALSİYUM

Kalsiyum, vücuttaki bazı metabolik işlevlerin yürütülmesinde önemlidir. Paratiroid bezlerindeki bozukluklar da dahil olmak üzere, çeşitli hastalıklarda anormal seviyelerde buluna­bilir. Yüksek seviyelere, genellikle kalsiyum içeren böbrek taşları olan kişilerde rastlanır.

KASTLAR

Kastlar, böbrek kanallarında oluşan ve idrar yoluyla atılan, tüp şeklindeki madde veya hücre kümeleridir. Bazı kast türleri (akyuvar kastları gibi), hastalık habercisi iken, diğerleri normaldir.

KATEKOLAMİNLER

KREATİNİN

GLİKOZ

Diyabette olduğu gibi, kandaki glikoz (kan şekeri) seviyeleri yüksek olduğunda, idrarda glikoz bulunur. İdrar üzerinde yapılan şeker testleri, diyabet olup olmadı­ğına bakmanın ve diyabetin ne kadar kontrol altında tutulabildiğinin anlaşılması için, kolay bir yöntemdir.

HİDROKSİİNDOLASETİK ASİT (5-HIAA)

-HIAA, vücudun metabolik işlem­lerinin normal bir yan ürünüdür. Karsinoid hücre tümörü olan kişilerin idrarında, yüksek seviye­lerde bulunabilir. Nadir rastlanan bu tümörler, hem kanda hem de idrarda, 5-HIAA seviyelerinin yükselmesine sebep olur.

LÖKOSİT ESTERAZ

Bu enzim, bazı akyuvarlarda bulunur. İdrarda saptandığında, idrarda, bakteriyel bir enfeksi­yondan kaynaklanmış olabilecek iltihaplanmaya bağlı akyuvarlar olduğunu gösterir.

METANEFRİNLER

Metanefrinler, feokromositoma tümörü olan kişilerde yüksek seviyelerde bulunabilir

NİTRİTLER

İdrar yolu enfeksiyonlarına yol açan bakteriler, idrarda nitrit denen maddelerin görülmesine sebep olurlar. İdrarda yüksek seviyede nitrit bulunması, idrar yolu enfeksiyonunun habercisi olabilir.

PROTEİN

İdrarda genellikle protein bulunmaz, çünkü proteinler normalde kanın içerisinde kalan ve idrara geçmeyen büyük moleküllerdir. Böbreklerin süzme sistemi hasar gördüyse, proteinler idrara karışabilir ve idrarda tespit edilebilirler.

ALYUVARLAR

Normalde, idrarda alyuvar bulunmaz ve saptandığı takdirde, idrar yollarında, enfeksiyon, tümör veya börek iltihabı gibi anormal­likler olduğuna işaret edebilir.

ÖZGÜL AĞIRLIK

Bu testte, idrardaki partiküllerin yoğunluğu ölçülür ve test, kişinin yeterince su alıp almadığını ve böbreklerin, vücuttaki sıvı denge­sini ayarlamada ne kadar iyi çalış­tığım anlamak için yapılır.

ÜRİK ASİT

Ürik asit, DNA genetik maddesinin bir bileşenidir. Anormal derecede fazla bulunması, gut, böbrek yetmezliği ve diğer hastalıklann habercisi olabilir. Ürik asit içeren böbrek taşı olan kişilerin idrarındaki ürik asit seviyesi, genellikle yüksektir.

AKYUVARLAR

İdrarda akyuvarlara rastlan­ması, genellikle böbreklerde veya mesanede bir enfeksiyon olabile­ceğine işaret eder.

İdrar testiyle böbrek kanseri tanısı

Tanısı zor olan böbrek kanserinin basit bir idrar testiyle ilk gelişim aşamasında teşhis edilebildiği bildirildi. Amerikalı bilim adamlarının konuyla ilgili araştırmaları Cancer Research dergisinde yayımlandı. Böbrekte meydana gelen kanser hastalıkların tümü görüntüleme teknikleriyle saptanabiliyordu.

Böbrek kanseri sinsi bir şekilde gelişir. Hastalık henüz herhangi bir rahatsızlık vermeden önce, metastazlar oluşur ve bedende yayılmaya başlar. Daha sonra idrarda kan gibi ağrısız belirtiler ortaya çıkmaya başladığında kanser tedavi edilmeyecek kadar ilerlemiş olur. Bu tür kanser bilgisayarlı veya manyetik rezonans tomografisiyle saptanır. Fox-Chase Kanser Araştırma Merkezi’nden Paul Cairns tarafından geliştirilen yeni bir idrar testiyle hastalık kolay bir şekilde teşhis edilebiliyor. Araştırmacı, hastanın idrar örneğiyle, kalıtımda ölen hücreleri kontrol ediyor. Eğer hastada böbrek kanseri var ise, normalde hücrelerin büyümelerini engelleyen tümör önleyici genler işlevlerini yitirmiş oluyor. İşte bu genlerin etkinlik motifleri araştırmacılara böbrekte kanserin varlığı (veya yokluğu) hakkında bilgi veriyor. Yeni idrar testi ilk deneylerde gayet güvenirli sonuçlar vermiş. 30 böbrek kanseri vakasından 27’si henüz birinci evresinde yani tümörün henüz yayılmadığı evrede saptanabilmiş. Yeni tanı yöntemi hastalar için de avantajlı. Sonuçta, çok fazla zaman ve para gerektirmeyen test ayrıca gelişkin aparatlar olmaksızın uygulanıyor. Bilim adamları şimdi sonuçların kesin olarak kanıtlanmasından sonra testin erken tanı kontrollerinde rutin olarak kullanılmasını umuyorlar. 

Tanısı zor olan böbrek kanserinin basit bir idrar testiyle ilk gelişim aşamasında teşhis edilebildiği bildirildi. Amerikalı bilim adamlarının konuyla ilgili araştırmaları Cancer Research dergisinde yayımlandı. Böbrekte meydana gelen kanser hastalıkların tümü görüntüleme teknikleriyle saptanabiliyordu.