Yapan, eden, aktif olan gibi anlamlara gelir. Örneğin spor programlarında sıkça “fail futbol hayatına devam ediyor” vb. şeklinde bu kelimenin kullanımına rastlarız. Bu söz kalıbı futbolcunun hala aktif olarak futbol oynadığı anlamına gelir.
Hukuk ne demek? Hukuk nedir?
Arapça kökenli hukuk kelimesi Türkçede toplumu düzenleyen devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların tümü anlamına karşılık gelir. Yasalar tarafından vatandaşa tanınan imkanlara hak denir. Hukuk terimi adalet terimi ile sıkı bir anlamsal ilişki içerisindedir. Bu konuda ki temel sav şu yöndedir; toplumsal adaleti sağlamanın yolu gelişmiş bir hukuk sistemine sahip olmaktır. Hukuk temelde mülkü ve mülk sahibini korumak üzerine şekillenmiştir. İnsani ilişkilerin boyutlarını ve sınırlarını belirlemek için geliştirilmiştir. Bir mülkiyet kime aittir, mülkiyetin kullanım hakkı ne şekilde gerçekleşir, insanın insanla olan hukuku ne derecede olmalıdır, insanın tüzel olan ile hukuku ne derecede olmalıdır bütün bu saptamalar hukuk sistemi tarafından yapılmaktadır. Devletlerin hukuk sitemleri birbirinden farklılık gösterebilir. Örneğin; ABD’nin bazı eyaletlerinde idam cezası var iken Türkiye’de böylesi bir cezai yöntem bugün için yoktur.
Arapça kökenli olan tensip kelimesinin Türkçede yaraştırma, uygun görme gibi anlamlara karşılık gelir. Hukuksal bir terim olarak tensip herhangi bir mahkemede hakim tarafından ilk celsenin belirlendiği aşamadır. Burada tensip kelimesi uygun görme manasıyla kullanılır.
Kökeni Türkçe olan Anayasa, bir devletin yöneticiliğini belirleyen,kişinin hak ve özgürlüklerini düzenleyen, devletin temel kurumlarının nasıl işleyeceğini belirleyen, yazılı, bazılarında ise yazısız genel kabul görmüş, bir hukuk sistemi içerisindeki en ”üstün” yasa konumunda olan, kurallar dökümanıdır. Türkiye’de ilk anayasa 1876’da yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Yürütme,yasama ve yargı güçleri ve ilişkileri anayasa üzerinden belirlenmiştir.
Yasama; Temel görevi yasa çıkartmaktır.
Yürütme; Var olan yasaları yürütmekle beraber yeni yasalarda çıkartmaktadır.
Yargı; Yasaların uygulanmasıyla ilgili davalarla ilgilenir.
Gerçekte, fiilen, uygulamada gibi anlamlara gelir. De facto yasal olup olmasa da gerçek hayatta var olan bir şeyi ifade etmek için kullanılır. Örneğin Türkiye hukuksal olarak Kıbrıs Rum Kesimi’ni tanımasa da fiilen münasebete girmesi bir de factodur.