Hipersplenizm, Dalağın kan hücrelerini vaktinde önce ve aşırı yıkması durumudur.
Dalak karın sol üst kesiminde yer alır normal görevelerinden biri dolaşımdaki eskimiş, yıpranmış ve yaşlanmış kan hücreleri yıkmak, temizlemektir. Bazen dalak bu görevini kontrol dışı aşırı yapmaya başlar ve fonksiyonları normal olan hücreleri de yok eder.

Nedenleri:

Primer hipersplenizm: problem dalağın kendindedir.
Sekonder hipersplenizm: başka nedenlerle dalak büyür ve aşırı yıkım yapar

Malarya
Romatoid artrit
Tüberküloz
Polisitemi vera
Tümörler

Diğer splenomegali sebepleri

Hemolitik anemiler
Siroz
Lenfoma, lösemiler
İnfeksiyoz mononükleosis

Yakınmalar

Altta yatan hastalığa bağlı olanlar
Dalak büyüklüğüne bağlı olanlar: erken doyma, sol üst batında dolgunluk ve ağrı
Kan hücre yıkımı ve azalmasına bağlı olanlar

Lökopeni: enfeksiyonlara meyilde artış
Trombositopeni: kanamaya meyilde artış, kolay morarmalar, dişeti kanamaları, idrarda kanama
Anemi: halsizlik, çabuk yorulma ve solukluk

Teşhis:

Hikaye: altta yatan hastalıklar hakkında bilgiler sorulur
Fizik muayene: dalak ele gelebilir

* Ultrason
* Tomografi

Tedavi

Altta yatan hastalıkların tedavisi dalağın daha fazla büyümesini ve daha fazla kan hücresini yıkmasını engelleyebilir. Örneğin malarya, tüberküloz, SLE gibi nedenler tedavi edilmelidir.

Splenektomi: kan hücre sayımı kontrol altına alınamıyorsa yapılır. Mümkünse yapılmadan önce , olmazsa sonrasında kapsullu bakterilere karşı aşıların yapılması önerilir. Hemofilus influenza ve pnomokok gibi.