Daphne mezereum L. (Thymelaeaceae) türünün kurutulmuş kabuklandır. Bu tür 50-150 cm yükseklikte, çalı görünüşünde, çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar kısa saplı, 3-9 cm uzunlukta, tam kenarlı ve tüysüz. Çiçekler 3-6 tanesi bir arada, koyu veya açık pembe renkli ve kuvvetli kokulu. Meyva bir bezelye büyüklüğünde ve kırmızı renklidir. Kuzeydoğu Anadöhı (Artvin, Trabzon) dağlarında yetişmektedir.

‘ Tanen, yağ, kumarin türevleri ve etkili madde olarak bir rezin taşımaktadır, ,

İdrar arttırıcı, terletici ve müshil etkilere sahiptir. Taşıdığı rezin çok tahriş edici olduğundan dikkatle kullanılmalı ve tıbbi miktarlan açmamalıdır. Dekoksiyon (%1) bal ile tatlandınldıktan sonra günde bir iki bardak içilir.

Diğer isimler: Mezeriyon, Yabani taflan (Trabzon).

Anadoluda 7 Daphne türü yetişmektedir. Bunlar taşıdıkları tahriş edici rezin sebebiyle tehlikeli bitkilerdir. Bilhassa meyvatarını yiyen çocuklarda zehirlenmeler görülür. 10-12 meyva ile öldürücü zehirlenmelere rastlanmıştır. Bu nedenle bu türlerin dahilen kullanılmasından çekinilmelidir.

D. oleoides Schreber (Havadana, Develikotu): 20-60 cm yükseklikte, genç dallan tüylü, çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar heme’h hemen sapsız, derimsi, genç iken tüylü, oval biçimde ve 1-2.5 cm uzunlukta. Çiçekler süt beyazı renkli, kuvvetli kokulu. Meyva yumurta biçiminde, 4-6 mm uzunlukta, tu-runcu-kırmızı renkli. Anadolu dağlarının yaygın bir bitkisidir.

Orta Anadolu (Konya) köylerinde bu türün taze dallan, ağır yük taşımaktan topal olmuş, hayvanların tedavisinde kullanılmaktadır. Tedavi için, güneş

1 – Evliya Çeîebi: Seyahatname (Türkçeleştiren: Z. Danışman) 5: 119, İstanbul (1970).

doğmadan bu bitkiden alınan bir dal, hasta hayvanın göğüs derisinde açılan bir deliğe sokulur. Bir müddet sonra dal sokulan delikten san renkli bir sıvı akmaya başlar ve genellikle hayvan iyi olur.

Bu etkinin kabuklarda bulunan tahriş edici rezinden ileri geldiğini düşünmekteyiz.

D. pontica L. (Kurtbağı, Sınmağu, Sınmbağı): 50-100 cm yükseklikte, kışın yapraklarını dökmeyen, tüysüz, sarımsı yeşil ve küçük çiçekli, çok yıllık bir bitkidir. Meyva 7-8 mm uzunlukta ve siyah renklidir. Kuzey Anadolu bölgesinde, orman açıklıklarında, bol olarak bulunur.