Tohumlan saponin ve sabit yağ taşır. Dahİlen idrar arttırıcı, müshil ve ateş düşürücü olarak kullanılır. Kurumuş meyvalan, içi boşaltıldıktan sonra, su kabı olarak kullanılmaktadır.

Diğer isimler: Kantar kabağı, Testi kabağı.

KAFUR -“‘■: –-‘ -■-■■■■ ../-i.r **?.

(La. Camphora, Al. Kampfer, Fr. Camphre, İn. Camphor), , .’..,”:….,,.

Cinnamomum camphora T. Nees et Ebermaier (Lauraceae) türünün odunundan su buharı distilas-yonu ile elde edilen uçucu yağdan kristallendirme ile ayrılan bir bileşiktir. Bitki 20-40 m yüksekliğinde, kışın yapraklarım dökmeyen, çok uzun ömürlü (tahminen 2000 sene) bir ağaçtır. Vatanı Japonya ve Güney Çin olmakla beraber, iklimi uygun bölgelerde de yetiştirilmektedir: Bilhassa Formoza adasında elde edilmektedir..■–..•’…■ :. •-.->; .*-^Ew

Kâfur ağacı soğuğa oldukça dayanıklıdır. Akdeniz bölgesi ülkelerine (Cezayir, İtalya, Mısır) getirilmiş ve bu bölgeye çok iyi uyum sağlamıştır. İstanbulda da bazı bahçelerde (Emirgân korusu) süs bitkisi olarak yetiştirilmekte olduğu görülmektedir.

Dış görünüş: Renksiz, beyaz ve kristalize, özel ve kuvvetli kokulu ve yakıcı lezzetli bir kütledir. Adi ısıda uçucudur. Bu nedenle kapalı kaplarda ve serinde saklanmalıdır. İsli bir alev ile yanar, organik çözücüler ve yağlarda (zeytin yağı) kolaylıkla çözünür. Ticarette değişik şekilli parçalar halinde bulunmaktadır.

Bileşim: Terpen yapısında bir ketondur.

Etki ve kullanılış: Sinir sistemi, solunum merkezi ve kalp üzerinde uyancı bir etkiye sahiptir. Haricen kan toplayıcı, ağrı kesici ve antiseptik özellikleri vardır. Çok eskiden beri tanınan ve tedavide kullanılmış olan bir bileşiktir. Halen bilhassa haricen bazı cilt hastalıklarına, kaşıntılara ve yerel ağ-nlara (romatizma gibi) karşı kullanılmaktadır.

Eskiden cenazelerin hazırlanması sırasında, amber, ödağacı ve üzerlik tohumu ile birlikte koku verici olarak kullanılırdı (2).

Kullanılış şekli: Haricen alkoldeki çözeltici (10 gr kâfur 100 gr alkolde eritilerek hazırlanır) veya yağdaki çözeltisi (10 veya 20 gr kâfur 100 gr zeytin yağında eriterek hazırlanır) kullanılır.”Bazen toz haline getirilmiş olan kâfur doğrudan doğruya bir gazbezi ile deri üzerine konulur.

Camphorosma monspeliaca L. (Kâfurotu, Yeşil-kâfur): 20-60 cm yükseklikte, kuvvetli kâfur koku-

2 – Sahillioğlu, H.: Süleyman’ın teçhiz ve tekfini  Belgelerle Türk Tarihi Derg. (4): 66 (1968).

lu, küçük ve sert yapraklı ve çok yıllık bir bitkidir. Tuzlu ve kumluk topraklarda yetişir. Memleketimizde Orta Anadolunun tuzlu steplerinde bulunmaktadır.

İdrar arttırıcı, terletici, uyarıcı ve astma nöbetlerini yatıştırıcı etkilerinden ötürü dahilen, infusyon (% 2-5) halinde kullanılmaktadır.