SEDEFOTU

Ruîa graveolens L. (Rutaceae) türünün kurutulmuş veya taze çiçekli dallarıdır. Bu tür 50 cm kadar yükselebilen, yapraklan tüysüz, özel kokulu, çiçekleri sarı renkli, çok yıllık ve çalı görünüşünde bir bitkidir. Türkiyede yabani olarak bulunmaz. Bahçelerde yetiştirilir (1).

Dış görünüş: Çiçekler sarı renkli, yapraklar parçalı ve tüysüz, grimsi yeşil renkli, özel kokulu, acımsı ve hoş olmayan lezzetli.

Bileşim: Uçucu yağ (% 0.1), rezin veflavon tür-veleri (rutin) taşımaktadır. Uçucu yağ içinde bilhassa metilnonilketon bulunur.

Etki ve kullanılış: Dahilen terletici, iştah açıcı, yatıştırıcı (histeri ve sarada) ve adet söktürücü oİa-rak tesir eder. Bazen çocuk düşürücü olarak da kullanılır. Bu etkisi şüphelidir. Ancak tehlikeli zehirlenmelerden sonra çocuk düşer ve ekseriya kadın daha evvel ölür. Haricen taze drog lapa halinde romatizmaya karşı kullanılır. Çok tahriş edici olduğundan, deride kızartı meydana gelince lapa kaldırılmalıdır,

Kullanılış şekli: Toz (adet getirmek için) 0.20-0.80 gr, hap halinde (günde 1 gr’Iık miktar geçilme-melidir). İnfusyon (terletici, yatıştırıcı, iştah açıcı) (% i) günde 1-2 bardak. Sedef otu uçucu yağı, günde 1-5 damla, şeker parçası üzerine damlatılarak alınır. Haricen lapa yapmak için, taze yapraklı ve çiçekli dallar havanda lapa kıvamına kadar dövülür ve elde edilen lapa, tülbent arasında ağrıyan yere sarılır.

Tehlikeli bir drogdur. Verilen miktarların üzerine çıkılmamalıdır.

Diğer isimler: Bahçe sedefotu. SEDEFOTU YAĞI (Oleum Rutae):

10 gr kurutulmuş sedefotu yaprağı 100 gr zeytinyağı içinde, arasıra karıştırılarak bir müddet güneşte tutulur.

Bu yağ karın ağrılarına karşı, bir pamuk ile ka-nn üzerine sürülür. Anadoluda bilhassa çocuklarda görülen karın ağrılarına karşı kullanılmaktadır.

Fazla kullanıldığı zaman deride kızartılar ve kabarcıklar meydana getirir.