ŞAKAYIK KÖKÜ

Paeonia mascula (jL.) Miller (Syn: P. officinaiis var. mascula L.), P. peregrina Miller (Syn: P. deco-ra Anders.) ve bunlara yakın diğer türlerin kurutulmuş kökleridir. Bu türler kırmızı renkli ve büyük çiçekli, parçalı yapraklı, kökleri yumru biçiminde, çok yıllık bitkilerdir (Resim: 60). Genellikle dağ

1  – Baytop. T.: Radix Senegae yerine kullanılabilecek yerli Senega kökleri hakkında – Fol. Farm. 1: 59 (1950).

2 – Sczik, E.: Riidtx Senegae yerine kullanılabilecek yeni bir kaynak – Ankara Univ. Ecz. Fak. Mecm. 13: 1 (1983).

3  – Şener, B.: Türkiye’de yetişen Fumaria L. türleri ve bu türlerin alkaloitleri üzerinde araştırmalar – IV. Bitkisel İlâç

Hammaddeleri Toplantısı, bildiriler 109 Eskişehir (1983).

4 – Hoopcr, D. ve Field. H.: User’ul plants and drugs of Iran and Iraq 120, Chicago (1937).

5  – Gunther, R.T.: The greek herbal of Dioscorides 504, London (1968)

ormanlarında bulunurlar.

Dış görünüş: Kökler iğ biçiminde, esmer renkli, hafif kokulu ve lezzetsiz parçalar halindedir.

Bileşim: Tanen, uçucu yağ, bir alkaloit ve paeonol taşımaktadır (1).

Etki ve kullanılış: Yatıştırıcı ve kabız Özelliklere sahiptir. Sara nöbetleri ve öksürüğe karşı yatıştırıcı olarak kullanılmaktadır.

Fareler üzerinde yapılan deneyler sonucu antienflamatuar bir etki saptanmamıştır (2).

Diğer isimler: Ayıgülü, Bocur, Eşekgülü.

Anadoluda 5 Paeonia türü bulunmaktadır. Bunlar kimyasal ve farmakolojik olarak henüz araştırılmamıştır. Kök ve çiçekleri Doğu ülkelerine ihraç edilir. Büyük ve canlı renkli çiçekleri nedeniyle, birçok kültür çeşidi, bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilmekedir.