ŞEKERCİBOYASI KÖKÜ

Ot)

Phytolaccn americana L. (Syn: P. decandra L.) (Phytolaccaceae) türünün kurutulmuş kökleridir. Bu tür 2-3 m yükseklikte, çıplak, gövdesi genellikle kırmızımtırak renkli olan çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar saplı, tam, çıplak ve yeşil renkli. Meyva kırmızımtırak siyah renkli .ve bir nohut büyüklüğündedir. Vatanı Kuzey Amerika olmakla beraber Avrupa ve Türkiyede oldukça yaygındır.

Dış görünüşü: Genellikle ikiye bölünmüş parçalardır. Kokusu ve tadı zayıftır.

Bileşim: Saponinler, rezin ve şekerler taşımaktadır.

Etki ve kullanılış: Tahriş edici, kusturucu ve ishal yapıcı etkilere sahiptir. Olgun meyvalann sıkılması ile elde edilen usare bazı gıda maddelerinin (şeker, şarap gibi) boyanmasında kullanılır. Meyvalann aynı zamanda müshil etkisi de bulunmaktadır.

Ticarette meyvalann kırmız (Grana Kermes) yerine satıldığına da rastlanılmıştır.

Kullanılış şekli: Kök tozu, tahriş edici olarak O.O5-O.3O gr, kusturucu olarak ise 0.5-2 gr alınır.

P. pruinosa Fenzl (Toros Şekerciboyası): Çiçeklerinin tek cinsli olması ile yukarıdaki türden ayrılır. Toros dağları, Kıbrıs ve Batı Suriyede yetişmektedir. Yukanki tür gibi kullanılır. Bu tür Üzerinde henüz kimyasal veya farmakolojik bir çalışma yapılmamıştır.

Kayacık, H.: Orman ve park ağaçlarının özel sistematiği 3: 169, İstanbul (1975)