Etkeni bir DNA virusu olan herpes simpleks virüsüdür. 2 tipi vardır: Tip I daha çok herpes labialis, gingivostomatitis, oftalmik herpes yapar; Tip II ise daha çok herpes genitalis ve herpes neonatoruma, daha az oranda herpes labialise neden olur. Deride herpes simpleks virüsü ekzema herpetikum Kaposi meydana getirebilir.
Klinik tablo: Herpetik gingivostomatitis’te ağız içinde ve diş etlerinde küçük beyaz ülserasyonlar oluşur. Bir hafta kadar sürüp geçer. Hafif ateş (37,5°C) ve kırıklık yapabilir. Herpes labialis dudaklar üzerinde veya dudak açılarında, burun kanatlarında veya alt çene derisinde eritemli bir zeminde küçük veziküller halinde belirir. Bunda da bir gün önce hafif ateş ve kırıklık olur. Genital herpes, genital ve perianal bölgelerde veziküller meydana getirir. Herpes’ler kolay nükseden hastalıklardır.
Spesifik tedavi: Bütün ciddî herpes simpleks
enfeksiyonlarında endikedir. Özellikle oftalmik herpes’te, immünosüpressif tedavi altında bulunanlarda, AİDS’te, herpetik ansefalitte asiklovir (Zovirax, Aklovir) kullanılır. Sitozinarabinosid (Alexan) de önerilmektedir. Asiklovir (Zovirax, Aklovir) dozajı: 5-7 gün müddetle günde 3 defa 5 mg/kg i.v. verilir. Herpetik ansefalitte doz günde 3 defa 10 mg/kg ye çıkarılır ve tedaviye 10 gün devam edilir. Herpes genitalis’te günde 2 defa oral 200 mg Zovirax ile nüksler önlenebilir. Asiklovir’in yan etkileri azdır, hematopoeze ve immun sisteme olumsuz etkisi görülmez. Lokal olarak asiklovir pomadı yararlıdır. Herpetik keratokonjonktivitte kesinlikle kontrendikedir, lezyonu genişletir ve perforasyon yapabilir. Herpes labialiste de önerilmez, ansefalite yol açabilir. Fakat dudakta veziküller çıkmadan evvel, henüz hafif kaşıntılı bir kabarcık farkedildiğinde kortikosteroid pomatlar (Betnesol, Ultralan krem) sürülürse iyi sonuç alınmaktadır; kabarcık kaybolmakta ve veziküller oluşmamaktadır.
Kortikosteroitler: Herpetik keratokonjonktivitte kesinlikle kontrendikedir, lezyonu genişletir ve perforasyon yapabilir. Herpes labialiste de önerilmez, ansefalite yol açabilir. Fakat dudakta veziküller çıkmadan evvel, henüz hafif kaşıntılı bir kabarcık farkedildiğinde kortikosteroid pomatlar (Betnesol, Ult-ralan krem) sürülürse iyi sonuç alınmaktadır; kabarcık kaybolmakta ve veziküller oluşmamaktadır.