Etkeni Toxoplasma gondii’dir. İnsan hücrelerinin protoplazmalarmda çoğalır. Oluşan bağışıklık nedeniyle üremeleri duraklar, kist şeklini alarak canlılıklarını korurlar. Plasentadan fötusa geçer, düşüğe ve ölü doğuma neden olur. Ya da normal doğan bebekte zamanla zekâ geriliği ile birlikte başka semptomlar da ortaya çıkar.

Klinik tablo: Erişkinlerde çoğu kez semptom vermez. Semptom verdiği takdirde 3 tablo ile karşılaşılır: Lenfatik form (adenomegali, lökopeni), fulmi-nan enfeksiyon formu (ateş, hepatit, miyokardit, meningoensefalit), kronik tokzoplazmoz  formu (korioretinitis, başağrısı, subfebril ateş, kronik ishal, halsizlik).

Tanı: Serolojik testlerle tanı konur.  Asemptomatik vak’alarda da serolojik testler pozitif çıkar.

Profilâksi: Gebelerde kural olarak tokzoplazma serolojik testleri yaptırılmalıdır. 6 hafta içinde test gitgide artan titrasyonlar gösteriyorsa tıbbî kürtaja endikasyon doğar. 20 nci haftadan sonraki pozitif test sonuçları gebenin ilâçla tedavi edilmesini gerektirir, kürtaj endike değildir.

Tedavi
Pirimetamin (Daraprim tablet 25 mg): Folik asit antagonistidir. Gebe olmayan erişkinlere ilk 2 gün günde 75 mg verilir. İdâme dozu günde 25 mg dır.

Sulfadiazin (Sulfadiazin tablet 500 mg): Günde 4 defa 1 tablet tok karnına. Primetamin ile kombine edilir. 3 haftalık aralarla tedaviye devam olunur.

Kortikosteroidler: Tokzoplazma korioretinitinde ve akut alerjik reaksiyonlarda verilir. Dozaj: Prednisolon (Codelton, Deltacortril) günde 20-30 mg.