MARUL YAPRAĞI

Lactuca sativa L. (Compositae) türünün yaprak-larıdrr. Bu tür 30-100 cm yükseklikte, tamamen tüysüz, san çiçekli, beyaz sütlü, iki yıllık ye otsu bir kültür bitkisidir. Birçok kültür formları, çok eski zamanlardan beri Anadoluda yetiştirilmektedir.

‘ Yapraklar (taze) baş; ağrılarını kesîcil süt arttıricı, cinsel arzuyu yatıştırıcı, hafif müshil ve idrar arttırıcı etkilere sahiptir. Sebze olarak da kullanılır.

Marul tohumu (günde 5-6 gr) yatıştıncı, uyutucu, hafif müshil ve süt arttırıcı olarak kullanılır.

Diğer isimler: Bostan marulu.

L. serrioia L. (Syn: L. scariola L.) (Yabani marul): 50-150 cm yükseklikte, gövdenin alt kısmı batıcı tüylü, sarı çiçekli, beyaz sütlü, 2 yıllık ve otsu bir bitkidir. Anadoluda yaygın olup yol kenarlan ve kayalık sutlarda bulunur. Bostan marulu’nun bu türden elde edildiği sanılmaktadır.. Çiçekli dallan (Herba Lactucae serrioiâe) idrai arttıncı, antispazmotik ve yatıştırıcı etkilere sahiptir.

Kurutulmuş sütü Avrupa ülkelerinde “Lactucari-um”, memleketimizde ise “Marul yağı” ismiyle tanınır (1). Uyuşturucu ve uyutucu etkilere sahiptir. Hap halinde günde 1 grama kadar (bu miktarı geçmek tehlikelidir) alınabilir.

Diğer isimler: Acı marul, Eşek marulu, Has ma^. rul, Yağ marulu.

] – Flückiger, F.-A. ve Hanbury, D.: Histoire des drogues d’origine vâgetale 2: 28, Paris (1878). 2- Derleme sözlüğü 9: 3İ15, Ankara

Scarioia vıminea (L.) F. W. Schmidt (Syn: L. viminea (L.) J. eî C. Presi): 30-130 cm yükseklikle, tüysüz, parçalı yapraklı, sarı çiçekli, beyaz sütlü, 2 yıllık ve otsu bir bitkidir. Anadoluda yaygm bir türdür. Yol ve tarla kenarlarında bulunur.

Doğu Anadoluda (Van bölgesi) kökünün kesilmesi ile elde edilen süt “Dağ sakızı” ismiyle tanınmakta ve midevi olarak kullanılmaktadır.

Maral türlerinden elde edilen süt Dioscorides döneminden beri afyon’un katıştın)masında kullanılmaktadır (î). Etkisi nedeniyle bu drog XVÎIİ. yüzyılın sonlarında “Marul afyonu” olarak isimlendirilmiştir (2).

mayasilotu .

Yukarıda tarif edilen deri hastalığına karşı kullanılan bitkilere genellikle “Mayasılotu” ismi verilir. Bu isim bilhassa Ajuga, Hypericum, Digitalis, Te~ucrium türleri için kullanılmaktadır