ALKOL VE ALKOLLÜ İÇKİLERİN İÇ VE DIŞ TİCARETİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete Tarihi: 06.06.2003 Resmi Gazete Sayısı: 25130
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
MADDE 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, alkol ve alkollü içkilerin iç ve dış ticaretine ilişkin usul ve esasları belirlemek, alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ve tıbbi nitelikteki her türlü zararları önleyecek düzenlemeleri yapmaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (Değişik: RG-23/01/2007-26412)
Bu Yönetmelik; alkol, alkollü içkiler ve metanolün iç ve dış ticareti, dağıtımı ile izin, izleme ve denetim usul ve esaslarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 — Bu Yönetmelik, 4619 sayılı Kanun ile değişik 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu, 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 sayılı Kanunda ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
Kurul: Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulunu,
Kurum: Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumunu,
Teknik düzenleme: Bir ürünün ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,
Standart: Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan düzenlemeyi,
Alkollü içki: Hacmen % 0,5 ve daha fazla alkol içeren bira, şarap ve Türk Gıda Kodeksinde yer alan distile alkollü içkiler ile bu kodekste yer almamakla birlikte belirtilen sınırlama dahilinde alkol içeren diğer alkollü içecekleri,
Alkol: Etil alkolü,
Gıda alkolü: Türk Gıda Kodeksi Distile Alkollü İçkiler Tebliğinde tanımlanan tarımsal kökenli etil alkolü,
Sanayi tipi etil alkol: Piyasaya denatüre edilmiş olarak arz edilen diğer etil alkolleri,
Alkollü karışım: Alkollü içki tanımı dışında kalan ve içinde hacmen % 60 ve daha fazla etil alkol içeren her türlü karışımı,
Tarımsal kökenli distilat: Türk Gıda Kodeksi Distile Alkollü İçkiler Tebliği eki listede yer alan tarımsal ürünlerin alkol fermantasyonundan sonra distilasyonu yoluyla elde edilen, tarımsal kökenli etil alkol özellikleri taşımayan, kullanılan hammaddenin koku ve tadını muhafaza eden distilatı,
Bandrol: Piyasaya arz edilecek alkol ve alkollü içkilerin iç ambalajına uygulanan ve Kurumun gözetim, denetim ve uygunluğunu ifade ve işaret eden ürün satış belgesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Alkol ve Alkollü İçkilerin Dış Ticaretine İlişkin Esaslar
İthalat
MADDE 5 — (Değişik birinci cümle: RG-22/2/2008-26795) Piyasaya arz edilecek Ek-1A’da yer alan alkol ve metanolün ithalatında, firmalar Kurumdan firma ve ürün markası bazında ithalata uygunluk belgesi almak zorundadırlar. Bu ürünlerin ithalatında, ilgili gümrük idaresince Kurum tarafından düzenlenen uygunluk belgesi aranır.
(Ek ikinci fıkra: RG-22/2/2008-26795) Piyasaya arz edilecek Ek-1B’de yer alan alkollü içkilerin ithalatında, firmalar Kuruma alkollü içki bildirimi yapmak zorundadırlar
(Değişik birinci ve ikinci cümle: RG-10/03/2004-25398) Alkol ve metanolü girdi olarak kullanan üretici firmaların ihtiyacının karşılanması amacıyla ithal edilecek olan, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (c) bendi içeriği ekli listede (Ek-2) kayıtlı dökme veya yirmi litreden büyük kaplarla sevk edilen gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol, alkollü karışımlar ve metanol (metil alkol) ithalatında, firmalar ilgili gümrük idaresine ibraz edilmek üzere, Kurumdan firma ve ürün bazında ithalata uygunluk belgesi almak zorundadırlar. Bu ürünlerin ithalatında, ilgili gümrük idaresince Kurum tarafından düzenlenen ve Kurum’ca gerekli görüldüğünde malın kalite onayını da içeren uygunluk belgesi aranır. Bu konuda faaliyet gösterecek firmaların, ürünlerin doğrudan kullanıcıya teslimini sağlayacak şekilde kendi adına dağıtım yetki belgesi sahibi olması zorunludur.
(Değişik fıkra:RG-21/10/2010-27736) İçeriği ekli listede (Ek-3) kayıtlı dökme alkollü içkiler, alkollü içki kökenli karışım içkileri, alkollü içki üretiminde kullanılabilecek tarımsal kökenli distilatlar ve su, gıda alkolü gibi hammadde veya katkı maddeleri ilavesiyle alkollü içki hazırlanmasında kullanılabilecek konsantre içkiler serbest dolaşıma konu edilemeyeceğinden ve nakliyesi yapılamayacağından bu ürünlere ilişkin ithal talepleri değerlendirmeye alınmaz.
İthalata uygunluk belgesi başvurusu ve alkollü içki bildirimi
MADDE 6 – (Başlığı ile değişik:RG-22/2/2008-26795)
Alkol ve metanol ithal etmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler, uygunluk belgesi taleplerini, alkollü içki ithal etmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler alkollü içki bildirimlerini, ihracatçı ülkede çıkış işlemleri tamamlanmadan önce, aşağıda belirtilen firma ve ilgili ürün bilgilerini belgeleyerek dilekçe ile şahsen veya yetkili temsilcisi vasıtasıyla Kuruma intikal ettirirler.
a) Firma bilgileri:
1) Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmış ana sözleşmesi ve yetkili kişilere ilişkin imza sirküleri,
2) Gerçek kişiler için başvuru sahibinin, tüzel kişiler için firmanın en yüksek karar organı başkan ve üyelerinin, 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 sayılı Kanunda ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununa aykırılıktan veya kaçakçılıktan, sahte alkol, metanol veya alkollü içki üretmek veya piyasaya arz etmekten hüküm giymediklerini belirtir son altı ay içinde alınmış adli sicil belgesi,
3) Sosyal sigortalar kurumu, bağkur ve ilgili vergi dairesinden son bir ay içinde alınmış muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin belge,
b) Piyasaya arz ambalajında ithal edilecek alkol ve metanol için marka bazında düzenlenmiş ürün bilgileri:
1) Üretiminde uygulanan menşe ülke standardı veya teknik düzenlemesi (metanol hariç) ve üretim prosesi hakkında açıklama,
2) Ürünün varsa marka, etiket, şişe, kapak tescil belgelerinin birer örneği ile üreten, ambalajlayan firmaların isim ve adresleri,
3) Türk Gıda Kodeksi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uyarınca Türkçe etikette bulunması gereken bilgilere ek olarak ürünün Türkçe kategorisi, ürünün temel girdilerini ve karakteristik özelliklerini ifade eden bilgilerin ve alkol ve metanolün üretildiği ülke, ürün farklı bir ülkede ambalajlanmışsa, ambalajlamanın yapıldığı ülke isimlerinin yer aldığı Türkçe etiket örneği.
c) İthal edilecek dökme gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol, alkollü karışımlar ve metanol için ürün bilgileri:
1) Üretiminde uygulanan menşe ülke standardı veya teknik düzenlemesi (metanol hariç) ve ürünün teknik spesifikasyonları,
2) Sanayi tipi etil alkolde uygulanan denatürasyonun açıklaması,
3) Gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol, alkollü karışımlar ve metanolün kullanım amacı ve o parti malın teslim edileceği üretici firmalara ait geçerli kapasite raporu,
4) Ürünün belgeye esas miktarı, gümrük tarife istatistik pozisyonu ve giriş yapacağı gümrük idaresi.
d) Piyasaya arz ambalajında ithal edilecek alkollü içki için marka bazında düzenlenmiş ürün bilgileri:
1) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı evrak giriş kaydından geçmiş dilekçesi ve dilekçeyle onayı istenen kontrol belgesi örneği ve kontrol belgesine esas bilgi ve belgeler,
2) Üretiminde uygulanan menşe ülke standardı veya teknik düzenlemesi ve üretim prosesi hakkında açıklama,
3) Ürünün varsa coğrafi işaret, marka, etiket, şişe, kapak tescil belgelerinin birer örneği ile üreten, harmanlayan, ambalajlayan firmaların isim ve adresleri,
4) Türk Gıda Kodeksi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uyarınca Türkçe etikette bulunması gereken bilgilere ek olarak ürünün Türkçe kategorisi, alkollü içkinin üretim prosesinin doğru tanımlanmasını sağlayan, ürünün temel girdilerini ve karakteristik özelliklerini ifade eden bilgilerin ve alkollü içkinin üretildiği ülke, ürün farklı bir ülkede ambalajlanmışsa, ambalajlamanın yapıldığı ülke isimlerinin yer aldığı Türkçe etiket örneği.
Kuruma teslim edilen dosyaların incelenmesi, müracaat sırasına göre yapılır. Eksik bulunan dosyalar tamamlatıldıktan sonra işleme konulur.
İthalata uygunluk belgesi alan firmaların daha sonraki başvurularında, firma dosyası ile ithalatı gerçekleştirilen aynı dosya bilgisine sahip ürünlerin ithal edilmesinin talep edilmesi halinde (b) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri ile (c) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde kayıtlı bilgiler tekrar aranmaz, ilk başvuru dosyasındaki belgelere göre işlem yapılır. Tamamlanmış müracaatlar, Kurum tarafından en geç on gün içinde sonuçlandırılır.
Alkollü içki bildirimi için istenen bilgi ve belgeler (d) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen dilekçe giriş kaydını takip eden en geç on beş gün içinde Kuruma teslim edilir.
Alkollü içki bildiriminde bulunan firmaların daha sonraki bildirimlerinde, firma dosyası ile ithalatı gerçekleştirilen aynı dosya bilgisine sahip ürünler için (d) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde kayıtlı bilgiler tekrar aranmaz, ilk bildirim dosyasındaki belgelere göre değerlendirme yapılır.
İthalata Uygunluk Belgesi Düzenlenmesi
MADDE 7 — (Değişik birinci cümle: RG-10/03/2004-25398) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (b) bendinde kayıtlı ürünlerin ithalatında uygunluk değerlendirmesi dosya üzerinden yapılır. Yapılan değerlendirmeler neticesinde uygun bulunanlara Kurum tarafından, firma ve marka bazında uygunluk belgesi verilir. (Değişik son cümle:RG-22/2/2008-26795) Uygunluk belgesinin süresi bir yıldır.
(Değişik ikinci ve üçüncü cümle: RG-10/03/2004-25398) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (c) bendinde kayıtlı ürünler için uygunluk belgesi, dosya içeriğinin ilgili teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ve parti miktarının alkolün girdi olarak kullanıldığı üretim ihtiyacına uyumunun değerlendirilmesi sonucu, firma ve ürün bazında verilir. Uygunluk belgesinin süresi altı aydır. Ürünün analize tabi tutulacağı kayıtlı uygunluk belgesi üzerine kalite onayı, gümrüğe gelen partiden alınan numunenin Kurum tarafından öngörülen laboratuvarda yaptırılan analiz sonucuna göre, Kurumun ilgili birimince verilir.
Kurumdan alınan uygunluk belgesi, ithalata ilişkin mevzuatta öngörülen diğer şartların yerine getirilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Uygunluk belgesi başvurusu reddedilen gerçek ve tüzel kişiler, gerekçeli kararın kendilerine tebliğinden itibaren iki hafta içinde, dosya içeriğinin ve var ise şahit numunelerinin tekrar incelenmesi amacıyla Kuruma yazılı olarak müracaatta bulunabilirler. İtiraz müracaatları, Kurum tarafından yeniden değerlendirilir ve karara bağlanır. Bu karara Kurum nezdinde tekrar itiraz edilemez.
İhracat
MADDE 8 — Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünlerin ihracatı, İhracat Rejimi Kararı, İhracat Yönetmeliği ve ilgili Tebliğler hükümlerine tabidir. İhracat mevzuatındaki Dış Ticaret Sermaye Şirketi ve Sektörel Dış Ticaret şirketi statüsündeki ihracatçıların müşterek ve müteselsil sorumluluklarına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, ihracat yapan firmalar ve üreticiler ürün kalitesinden ve ürün ambalajında bulunan her türlü bilgi ve işaretten müştereken ve müteselsilen sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Alkol ve Alkollü İçkilerin İç Ticaretine İlişkin Esaslar
İç Ticaret
MADDE 9 – (Değişik: RG-06/07/2007-26574)(1)
Üretici veya ithalatçılar dağıtım faaliyetini, bizzat veya kendi sorumlulukları altında ve konunun ticaretine ilişkin sevk/taşıma irsaliyesi ve mal/nakliye faturası üzerinde kendi sicil numaralarının kullanılması şartı ile kendi seçtikleri ve ürün güvenliğinden müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları dağıtıcılar ve/veya toptan satıcılar eliyle yürütürler.
Üretici ve ithalatçı firmalar, tüketici talepleri doğrultusunda alkollü içki bulundurmak zorunda olan perakende satıcıların taleplerini zamanında karşılayacak dağıtımı sağlamak zorundadırlar.
(Değişik üçüncü fıkra:RG-22/2/2008-26795) Yurtiçinde üretilen veya 6 ncı maddenin (b) ve (d) bendi uyarınca ithal edilen ürünler, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen üreticileri veya ithalatçıları tarafından, alkollü içki satış belgesini haiz gerçek veya tüzel kişilere satılmak suretiyle piyasaya arzedilir.
Yurtiçinde üretilen veya bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (c) bendi uyarınca ithal edilen gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol ve metanolün dökme olarak iç ticareti, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen üreticileri veya ithalatçıları tarafından, bu ürünleri girdi olarak kullanan firmaların tesislerine teslim edilmek suretiyle yapılır.
Sağlık kuruluşları, eczane ve laboratuvarlarda sarfedilmek üzere mesleki amaçlı tüketime verilen gıda alkolü ve sanayi tipi etil alkol ile metanolün iç ticareti, ambalajlı olarak, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen üreticileri veya ithalatçıları tarafından, tıbbi ve analiz amaçlı madde ticareti yapan firmalar aracılığı ile sadece kullanım amacına uygun yerlere satılmak suretiyle yapılır.
Piyasaya Arz Ambalajında Ürün Dağıtım Yetki Belgesi Başvurusu (Değişik başlık: RG-10/03/2004-25398)
MADDE 10 — (Değişik paragraf: RG-10/03/2004-25398) Piyasaya arz ambalajında alkol, alkollü içki ve metanolün dağıtımını yapacak firmalar, yetki belgesi taleplerini aşağıdaki bilgi ve belgeleri içeren dosya halinde bir dilekçe ekinde, şahsen veya yetkili temsilcisi vasıtasıyla Kuruma intikal ettirirler.
a) (Değişik:RG-22/2/2008-26795) Üreticiler için üretim izni, ithalatçılar için ithalata uygunluk belgesi, alkollü içki ithalatçıları için alkollü içki bildirimi,
b) (Değişik: RG-06/07/2007-26574)(1) Üretici ve ithalatçılar için aşağıda tanımlanan özelliklere uygun depo ve nakil aracı olduğunu veya amaca uygun dağıtım ağlarının akde bağlanmış kullanıcısı olduğunu kanıtlayan ve mevcut depo ve araç kapasitesi ile planladığı yıllık faaliyet hacmini gösteren faaliyet dosyası.
(Değişik ikinci fıkra: RG-06/07/2007-26574)(1) Alkollü içki ve alkol deposunun, sadece bu işe ayrılmış veya diğer gıda ürünlerinden tefrik edilmiş olarak, üretim mahallinde veya vasıta yükleme boşaltmasına uygun bir yerde, gerekli güvenliği sağlanmış, faaliyet hacmini karşılayacak ve içine yerleştirilecek ürünün kategori başlığı altında, marka bazında sınıflandırılmasına ve yapılacak kontrollerde her marka ürünün sayılmasına ve etiketinin incelenmesine imkan sağlayacak boyutlarda, ilgili mevzuata uygun durumda olması ve üzerinde Kurumun yetki belgesini taşıması, nakil araçlarının ise, ürünü dış şartlardan koruyacak, kalite ve sevkiyat güvenliğini sağlayacak teknik özelliklere sahip ve ilgili trafik ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olması aranır.
Dökme Ürün Dağıtım Yetki Belgesi Başvurusu (Değişik başlık: RG-10/03/2004-25398)
MADDE 11 — Gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol, alkollü karışımlar ve metanolün dağıtımını yapacak aynı zamanda ithalatçı veya üretici olan gerçek ve tüzel kişiler, yetki belgesi taleplerini aşağıdaki bilgi ve belgeleri içeren dosya halinde bir dilekçe ekinde, şahsen veya yetkili temsilcisi vasıtasıyla Kuruma intikal ettirirler.
a) (Değişik: RG-10/03/2004-25398) Geçerli üretim izin belgesi veya bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesi uyarınca ithalata uygunluk belgesi.
b) (Değişik: RG-10/03/2004-25398) Aşağıda tanımlanan özelliklere uygun deposu ve nakil aracı olduğunu veya amaca uygun dağıtım ağlarının akde bağlanmış kullanımcısı olduğunu kanıtlayan ve mevcut depo ve araç kapasitesi ile planladığı yıllık faaliyet hacmini gösteren faaliyet dosyası.
(Değişik: RG-10/03/2004-25398) Deponun, üretim mahallinde veya şehir yerleşiminden uzak ve ağır vasıta yükleme boşaltmasına uygun bir yerde, faaliyet hacmini karşılayacak boyut ve teknik özelliklerde olması, ürünün depolanması sırasında ilgili mevzuatı uyarınca konuya özel iş güvenliği ve emniyet tedbirinin alınmış olması, üzerinde Kurumun yetki belgesini taşıması; ürünü taşıyacak nakil araçlarının ise, ürünü dış şartlardan koruyacak, kalite ve sevkiyat güvenliğini sağlayacak teknik özelliklere sahip ve ilgili trafik ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olması aranır.
Dağıtım Yetki Belgesinin Düzenlenmesi
MADDE 12 — (Değişik fıkra: RG-6/4/2005-25778) Dağıtım yetki belgesi, Kuruma teslim edilen başvuru dosyasındaki bilgilerin, yerinde ve/veya kayıtlar üzerinde incelenmesi veya incelettirilmesi sonucunda, bu Yönetmelik hükümlerine ve diğer düzenlemelere uygunluğun saptanması üzerine firma bazında verilir. Kurumca verilen dağıtım yetki belgesinin geçerlilik süresi iki yıldır. Süre sonunda yapılan yenileme başvurusu üzerine, belge verilmesine esas olan şartlar ve belgeye esas faaliyetler kapsamında yapılan piyasa gözetim ve denetim sonuçları değerlendirilerek dağıtım yetki belgesi yenilenebilir. Başvuru dosyasında bulunan bilgi ve belgelerde değişiklik olması halinde Kuruma bildirimde bulunulması zorunludur.
(Değişik: RG-10/03/2004-25398) Kurum tarafından adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen firmalar, Kurumun yetkili piyasaya arz ambalajında ürün dağıtım firmaları ve Kurumun yetkili dökme ürün dağıtım firmaları listesinde ayrı olarak yer alırlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
(Değişik başlık: RG-10/03/2004-25398)
Ürünlerin Piyasaya Arzına İlişkin Esaslar
Piyasaya Arz
MADDE 13 — (Değişik birinci fıkra: RG-10/03/2004-25398) Ürünlerin piyasaya arz faaliyeti, her faaliyetin gerekleri aranarak belgelendirilir ve belge sicil numaraları üzerinden izlenir.
(Değişik ikinci fıkra:RG-22/2/2008-26795) Piyasaya arz edilen ürünlerin özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili ambalajlama, işaretleme ve etiketlemeleri, üretim izni veya ithalata uygunluk belgesi başvuru dosyası veya alkollü içki ithalatçıları için alkollü içki bildirim dosyası kapsamında üretici ve ithalatçı firması tarafından beyan edilen bilgilere uygun olmalıdır.
(Ek üçüncü fıkra:RG- 6/4/2005-25778) (Değişik birinci cümle:RG-22/2/2008-26795) Üretim izni veya ithalata uygunluk belgesi başvurusunda veya alkollü içki bildiriminde Kuruma beyan edilmesi gereken, ürüne ilişkin teknik spesifikasyonlar, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-4a, Ek-4b, Ek-4c, Ek-4d ve Ek-4e sayılı teknik spesifikasyon raporu formlarından uygun olanına işlenmek suretiyle Kuruma verilir. Raporda, firma tarafından ürünün belirleyici niteliği olarak kabul edilen asgari bilgiler yer almalıdır.
(Ek dördüncü fıkra:RG-6/4/2005-25778)Piyasaya arz edilen ürünlerle ilişkili olarak, üretici firmalar, piyasaya arz ettikleri ürünlerinin iç ambalajı üzerindeki parti numarası ve/veya seri numarası ve varsa kod numarası ya da diğer güvenlik işaretlerinden, işletmedeki kalite güvenliği kayıtlarına dönmek suretiyle, o partiye ait kalite kontrol noktalarında kaydedilen verilere ve mamul analizlerine ulaşabilecek şekilde kayıt tutmak ve bu verileri talebi halinde Kuruma vermek; ithalatçı firmalar ise, ithal ettikleri her ürünün iç ambalajında kayıtlı parti numarası ve/veya seri numarası ve varsa kod numarası ya da diğer güvenlik işaretlerini firma kayıtlarında tutmak ve istendiğinde Kurum yetkililerine ibraz etmek ve ayrıca Kurum tarafından istendiğinde, bu parti numarası ve/veya seri numarasına ait mamul analizlerinin, üretici firma kayıtlarından bulunarak en geç üç hafta içinde, üretici firmanın imzalı ve mühürlü raporu halinde Kuruma ibraz etmekle yükümlüdürler.
(Mülga beşinci fıkra:RG-17/10/2006-26322)
(Değişik altıncı fıkra: RG-06/07/2007-26574)(1) Piyasaya arz ambalajı 20 santilitre ve daha büyük olan alkollü içkiler, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kurulan Ürün İzleme Sistemi kapsamında iç ambalajına uygulanan bandrol veya kod ile piyasaya arz edilir. Bunların dışında kalan alkollü içkiler, ambalajlı ve dökme olarak piyasaya arz edilen etil alkol ve alkollü karışımlar, satışa verilen miktarlarına göre satış belgesi düzenlenerek dolaşıma sunulur.
(Ek yedinci fıkra: RG-06/07/2007-26574)(1) Alkollü içkilerin piyasaya arzında veya sevkiyatında düzenlenen fatura veya irsaliyelerde ürünün niteliğini tanımlayan GTİP, marka, ambalaj hacmi, alkol derecesi bilgilerinin yer alması zorunludur.
(Ek sekizinci fıkra: RG-06/07/2007-26574)(1) Etil alkolün kullanım amacına uygun olarak piyasaya arzı ve satışına ilişkin usul ve esaslar, tebliğ ile belirlenir.
(Değişik dokuzuncu fıkra: RG-10/03/2004-25398) Dökme ürün dağıtım yetkisine sahip firmaların yapacağı alkol sevkiyatında, taşıyıcı araç üzerinde alkolün cinsine göre, “gıda alkolü”, “sanayi tipi etil alkol”, “metanol” yazısı ile ilgili mevzuatında aranan uyarı işaretleri bulunur ve tüm kaplar güvenliği sağlanmış mühürler ile kapatılır; ayrıca, sanayi tipi etil alkole ilişkin evrak üzerinde denatürasyonun çeşidi yazılır ve alkolün amaç dışı kullanımına karşı güvenliğinden alıcı ve dağıtım firması müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulur. Yetkili dökme ürün dağıtım firmaları, alıcının talebi halinde sattıkları alkolün garanti edilen teknik spesifikasyonunu ve/veya o partiye ait analiz raporunu vermek zorundadır.
(Değişik onuncu fıkra: RG-10/03/2004-25398) Sevk irsaliyeleri en az üç kopya olarak düzenlenir. Bir kopyası yetkili dağıtım firmasında, iki kopyası taşıma sırasında taşıma irsaliyesi ekinde dağıtıcıda bulunur ve alıcı tarafından eksiksiz teslim alındığına dair onaylanan iki kopyadan biri yetkili dağıtım firmasına iade edilir. Yetkili dağıtım firması kayıtlarında ilk kopyası ile eşleştirilmiş olan tesellüm kaydını içerir sevk irsaliyeleri ile ilişkilendirilen ürün satış belgeleri, son iki yıl içerisinde gerçekleştirilen sevkiyatın ve piyasa arzının izlenebilmesi amacıyla saklanır.
(Değişik onbirinci fıkra:RG-19/3/2010-27526) Dökme alkollü içkiler, alkollü içki kökenli karışım içkileri, alkollü içki üretiminde kullanılabilecek tarımsal kökenli distilatlar, su, gıda alkolü gibi hammadde veya katkı maddelerinin ilavesi ile alkollü içki hazırlanmasında kullanılabilecek konsantre içkiler piyasaya arz edilemez.
(Ek onikinci fıkra: RG-10/03/2004-25398) Etil alkol denatürasyonunu gerçekleştirmek üzere yurt içinde tesis kurulabilir. Denatürasyon işlemlerine ve bu amaçla tesis kurulmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
(Ek onüçüncü fıkra:RG-6/4/2005-25778) Etil alkol ve metanolün saflaştırılması, susuzlaştırılması, zenginleştirilmesi, yan ürün veya üretim artıklarından etil alkol veya metanolün geri kazanılması gibi faaliyetlerle ilgili olarak, işleme ve piyasa arzına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
Hizmet Bedelleri
MADDE 14 – (Başlığıyla birlikte değişik: RG-06/07/2007-26574)(1)
Alkol ve alkollü içkilerin piyasaya arzında bandrol, kod ve satış belgesi uygulanmasına ilişkin olarak; analiz hizmetleri, uygunluk belgesi düzenleme hizmetleri, üretimin gözetim ve denetim hizmetleri, piyasa gözetim ve denetim hizmetleri, tüketicileri bilgilendirme ve eğitim hizmetleri, sektörde yer alan firmalara yönelik bilgilendirme hizmetleri, sektörle ilgili araştırma-geliştirme hizmetleri ve Kurum genel giderlerinden sektöre düşen pay karşılığı belirlenen hizmet bedeli alınır.
Hizmet bedeli, bu Yönetmeliğin 15 inci maddesi uyarınca düzenlenen aylık satış raporuna göre beher bin litre başına ambalajlı alkol ve distile alkollü içkiler için 30,70 YTL, şarap, meyve şarabı, aromatize şarap, aromatize şarap bazlı içki ve aromatize şarap kokteyli için 4,54 YTL, biyoetanol için 5,25 YTL, diğer etil alkoller için 12,50 YTL, biralar için 1,13 YTLdir.
Alkollü içki üretiminde kendi ürettiği alkolü kullanan üreticilerden, kullandığı alkol için, üretimin gözetim ve denetim hizmetleri ile Kurum genel giderlerinden sektöre düşen pay karşılığında, yukarıda belirlenen hizmet bedelinin dörtte biri oranında hizmet bedeli alınır.
Hizmet bedelleri, 15 inci madde gereğince aylık satış raporlarının Kuruma verildiği ayın son iş günü bitimine kadar Kurum hesabına yatırılır; banka dekontunun bir örneği Kuruma gönderilir; belirtilen süre sonuna kadar yatırılmayan bedeller kanuni faizi ile birlikte tahsil edilir.
Bu bedeller her yıl için Kurul tarafından yeniden belirlenerek Resmî Gazete’de yayımlanır.
Üretici ve İthalatçı Firmaların Bildirim Zorunluluğu
MADDE 15 — (Başlığıyla birlikte değişik: RG-10/03/2004-25398)
Üretici ve ithalatçı firmalar aylık ticari faaliyetini gösterir satış raporunu, (Ek ibare: RG-06/07/2007-26574)(1) bu Yönetmelik ekinde bulunan formlara uygun olarak ve Kurumun öngördüğü elektronik ortama da işleyerek ilgili olduğu ayı takip eden ayın en geç 20 nci günü mesai bitimine kadar Kuruma intikal ettirmek zorundadır.
Ürün Listeleri
MADDE 16 — (Değişik: RG-06/04/2005-25778)
(Değişik birinci fıkra: RG-22/2/2008-26795) İthalata uygunluk belgesi veya alkollü içki bildirimi kapsamında ithal edilen veya üretim iznini haiz firmalar tarafından gıda üretim izni belgesi alınarak üretilen, bandrol veya kod taşıyan veya ürün satış belgesi kapsamında yetkili dağıtım firmaları eliyle piyasaya arz edilen, satış belgesini haiz toptan ve perakende satıcılar ile açık içki satıcıları üzerinden tüketiciye ulaşan ürünler, Kurum tarafından liste halinde düzenlenerek ve her ay güncelleme yapılmak suretiyle Kurumun internet sayfasında yayınlanır.
Dağıtım yetkisini haiz firmalar, kendi firmalarına ve piyasaya arz ettikleri ürünlere ilişkin olarak Kurum web sayfasında yayımlanan her türlü bilginin takibinden ve bu bilgilerin güncellenmesi amacıyla Kuruma yazılı bildirimleri yapmaktan sorumludur.
Gizlilik
MADDE 17 — Uygunluk ve yetki belgesi verme işlemleri ile yapılan gözetim ve denetimler sırasında firmaların ve diğer ilgili kuruluşların Kuruma verdiği bilgi ve belgeler, sektörün şeffaflığını ve tüketim bilincinin geliştirilmesini sağlayacak bilgiler dışında ve kamu güvenliği için acil bir tehdit oluşturmadıkça gizli tutulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
(Değişik başlık: RG 6/4/2005-25778)
Denetim, Kısıtlayıcı Hükümler ve Yaptırımlar
Gözetim ve Denetim
MADDE 18 – (Başlığıyla birlikte değişik: RG 6/4/2005-25778)
Kurum, ürünlere ve hizmetlere ilişkin her türlü piyasa gözetimi ve denetimi yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir. Piyasa gözetimi ve denetiminde nihai karar Kuruma aittir.
Piyasaya arz edilen veya edilecek alkol, metanol veya alkollü içkilerle ilgili olarak herhangi bir nedenle örneklemeye gerek duyulması halinde, bu işlem Ek 5 veya Ek 6’da açıklanan usullerden konuya uygun olanı ile yapılır.
İlgili mevzuatta daha uzun bir saklama süresi öngörülmüyor ise, bu Yönetmelik uyarınca tutulan tüm kayıtlar, firma adına düzenlenen belgeler, karşılıklı yazışmalar ve elektronik ortama aktarılmış kopyalar, ait olduğu yıl sonundan itibaren iki yıl süre ile saklanmak zorundadır.
Reklam ve Tanıtım
MADDE 19 — Her çeşit alkol ve alkollü içkinin televizyon, kablolu yayın, radyo ve kamu yayın araçları ile reklamının yapılması yasaktır. Bunlar haricinde yapılacak reklam ve tanıtımın, alkollü içki tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ve tıbbi herhangi bir zararlı etki oluşturmayacak içerikte, ürünün özelliklerini tanıtarak ve tüketiciyi doğru bilgilendirerek marka seçimini kolaylaştırmaya yönelik olması gerekir.
Alkollü içkilerin kullanılmasını teşvik ve özendirici kampanyalar düzenlenemez, gençleri hedef alan ve sportif faaliyetler ile alkol kullanımını teşvik eden reklam yapılamaz. Üretim, ithalat, dağıtım ve perakende satış faaliyetinde bulunan firmalar, faaliyet sahalarına giren ürünler üzerinde eşdeğer sorumluluk taşırlar.
Kurum, alkollü içki tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ve tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yaparak bunların uygulanmasına yönelik kararları alır.
Yaptırımlar
MADDE 20 – (Başlığıyla birlikte değişik: RG-06/04/2005-25778)
Bu Yönetmelik uyarınca yapılan başvurular veya bildirim yapılmasına ilişkin hususlar kapsamında Kuruma verilen bilgi ve belgelerde eksiklik olduğunun veya mevzuata aykırılık ya da değişiklik meydana geldiğinin sonradan tespit edilmesi halinde, eksiklik veya aykırılığın ya da değişikliklerin tamamlanması için firmalara uygun bir süre verilir. Gerektiğinde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir. Bu süre içinde ihlalin giderilmemesi halinde, ithalata uygunluk belgeleri ve/veya dağıtım yetki belgelerinin üç aya kadar geçici süre ile askıya alınmasına veya belgelerin iptaline Kurulca karar verilebilir.
Bu Yönetmelik veya diğer ilgili mevzuat ile belirlenen düzenlemelerin ihlal edilmesi halinde, ihlalden sorumlu gerçek veya tüzel kişiler Kurum tarafından uyarılır. Aynı nitelikteki ihlalin ilk ihlal tarihini izleyen iki yıl içinde tekerrürü halinde, ihlalin niteliği göz önüne alınarak, ithalata uygunluk belgeleri ve/veya dağıtım yetki belgelerinin altı aya kadar geçici süre ile askıya alınmasına veya bu belgelerin iptaline Kurulca karar verilebilir.
İhlalin, kamu düzenini, kamu sağlığını veya alkol ve alkollü içkiler piyasasının güvenliğini bozucu nitelikte olduğunun belirlendiği hallerde, süre veya uyarı verilmeksizin söz konusu belgelerin askıya alınmasına veya iptaline Kurulca karar verilebilir.
Piyasaya arz edilen veya edilecek alkol, metanol ve alkollü içkilerle ilgili olarak 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun kapsamında belirlenen düzenlemelerin ihlali halinde, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde hükme bağlanan idari para cezaları Kurum tarafından uygulanır.
Üçüncü fıkra uyarınca ithalata uygunluk belgeleri ve/veya dağıtım yetki belgeleri iptal edilenlerle, 8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı, 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı ve 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kanunlara muhalefetten mahkum olanlara veya bu Kanunlara muhalefet nedeniyle iki defadan fazla ön ödemede bulunmuş olanlara bir daha belge verilmez.
Bu maddede öngörülen idari yaptırımların yanı sıra;
Ürün markası ve ambalaj hacmi bazında ithalata uygunluk belgesi alınmaksızın veya süresi sona ermiş belgelere istinaden alkol, metanol veya alkollü içki ithalatı yapanlar veya teşebbüs edenler hakkında, 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca,
Sahte ürün bulunduran veya piyasaya arz edenler hakkında Türk Ceza Kanunu uyarınca,
Aylık ticari faaliyeti gösterir satış raporlarında satış rakamlarını gerçeğe aykırı göstermek suretiyle vergi kaybına neden olanlar hakkında 8/6/1942 tarihli 4250 sayılı Kanunun 37 nci maddesi uyarınca,
Adli mercilere suç duyurusunda bulunulur.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1 — Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle geçerli kontrol belgesi ve/veya uygunluk belgesi olan firmalardan ithalata uygunluk belgesi aranmaz.
GEÇİCİ MADDE 2 — Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte alkol ve alkollü içki üreten ve ithal eden firmalar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren 1 ay içinde geçici dağıtım yetkisi almak üzere Kuruma başvurabilirler. Bu başvuru, üretim izni güncellemek üzere Kuruma dosyasını teslim eden üreticiler ile geçerli kontrol belgesi ve/veya uygunluk belgesi sahibi ithalatçılar için, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak dağıtım yetkisi alma şartlarını yerine getirdiklerini ve yeterli dosyalarını 1 ay içinde teslim edeceklerini taahhüt eden noter onaylı bir taahhütnameyi içermelidir. Ayrıca ithalatçılar, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (a) bendinde kayıtlı firma dosyasını da teslim ederler. Başvurular, teslim tarihinden itibaren 15 gün içinde incelenerek, uygun bulunanlara geçici dağıtım yetki belgesi verilir ve isimleri Kurum Geçici Yetkili Dağıtım Firmaları Listesinde yayımlanır
Bu firmalar, tamamlanmış dosyalarını Kuruma 1 ay içinde teslim etmek zorundadırlar. Dosyalar, teslim tarihinden itibaren 4 ay içinde incelenerek, uygun bulunanlara yetki belgesi verilir ve isimleri Kurum Yetkili Dağıtım Firmaları Listesinde yayımlanır.
GEÇİCİ MADDE 3 — Geçici Yetkili Dağıtım Firmaları Listesi yayımlanıncaya kadar, müracaat dosyalarında bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (b) bendinin beşinci fıkrası hükmü aranmaz.
GEÇİCİ MADDE 4 — Geçici Yetkili Dağıtım Firmaları Listesi yayımlanıncaya kadar Kurum, uygun göreceği kamu kuruluşuna geçici dağıtım yetkisi verebilir.
GEÇİCİ MADDE 5 — Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, bandrol uygulamasına geçilinceye kadar ürünler, 14 üncü maddenin ikinci fıkrası ve 15 inci maddeye göre ürün satış belgesi düzenlenerek piyasaya arzedilir.
GEÇİCİ MADDE 6 — 4619 sayılı Kanun ile değişik 4250 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki bir milyon litre/yıl dış alım veya satış miktarı ölçüsü, 2002 yılı sonuna kadar bir milyon, 2003 yılı sonuna kadar dokuzyüzbin, 2004 yılı sonuna kadar sekizyüzbin, 2005 yılı sonuna kadar yediyüzbin, 2006 yılı sonuna kadar altıyüzbin litre olarak uygulanır. 2007 yılından itibaren uygulanacak ölçüyü sıfıra indirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
GEÇİCİ MADDE 7 – (Ek:RG-22/2/2008-26795)
İthal edilecek alkollü içkilerle ilgili ithalata uygunluk belgesi almak üzere Kuruma intikal ettirilmiş dosyalar bu Yönetmelik yayımı tarihi itibariyle alkollü içki bildirimi dosyası olarak işleme konulur.
YEDİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 21 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22 — Bu Yönetmelik hükümlerini Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
alkol ve alkollü içkilerin iç ve dış ticaretine ilişkin usul ve esaslar, alkol ve alkollü içkilerin iç ve dış ticaretine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik,